۱۰ سال زندان برای کاک صديق، گفت و گوی اردوان روزبه با سامان رسول‌پور، در رابطه با تاييد حکم زندان محمد‌صديق ‌کبودوند، راديو زمانه

a.roozbeh@radiozamaneh.com

محمد‌صديق ‌کبودوند، فعال مدنی کردی است که در تابستان گذشته علی‌رغم ناراحتی‌های جسمی‌اش در اوين، بدون صدور حکم نهايی زندانی بود.
برخی او را پدر حقوق بشر کردستان می‌نامند. او مدير سازمان حقوق‌بشر کردستان در ايران است و در تيرماه امسال در بدو امر به ۱۱ ماه زندان محکوم شده بود که با تاييد مراحل نهايی حکم، به ۱۰ سال زندان در دادگاه تجديد نظرمحکوم شد.
سامان رسول‌پور، روزنامه‌نگار و يکی ازفعالان مدنی کرد است. او نيز در تابستان امسال به دليل به‌ راه اندازی اجتماع اعتراض‌آميز برای محکوميت فعالان کرد دستگير شده بود. در اين رابطه با او گفت و گو کرده‌ام.

دليل تاييد اين حکم با چنين محکوميت به نسبت سنگين چه بوده است؟

آقای محمد‌صادق کبودوند کسی بود که مستقلانه به عنوان بانی حقوق‌ بشری، فعاليت‌های مسالمت‌جويانه‌ی مدنی را در کردستان ايران پايه‌گذاری کرد.
وی همچنين سازمان حقوق بشر کردستان را که در اولين نهاد حقوق‌بشری در کردستان بود راه‌‌اندازی کرد. اين سازمان به اذعان بسياری، در چند سال گذشته نقش بسيار چشمگيری در بيان موارد نقض حقوق بشر و فرهنگ‌سازی در اين حوزه را در ايران داشته است.
در مجموع از بدو تاسيس، همواره فشارهايی بر سازمان و شخص آقای کبودوند به عنوان مووسس وجود داشته است.
فشارهای مختلفی مثل فيلتر و هک شدن سايت برای هفت بار و يا تهديد که در نهايت ۱۶ ماه پيش، آقای کبودوند در تهران بازداشت شد و به دنبال آن ماه‌ها در سلول انفرادی به سر برد و تحت شديد‌ترين فشارها برای انحلال سازمان حقوق‌بشر کردستان بود.
آقای کبودوند در زندان به بيماری‌های مختلف ريوی و پوستی و کليوی دچار شدند و در مجموع فشارهای غير انسانی بر ايشان اعمال شد.
اوج اين فشارها زمانی بود که دادگاه انقلاب در تهران او را به ۱۱ سال حبس تعزيری به اتهام اقدام عليه امنيت ملی محکوم کرد. اين حکم بسيار غير عادی بود، چرا که فعاليت‌های آقای کبودوند صرفاً حقوق‌ بشری بوده است.
ايشان هيچ‌گونه فعاليت سياسی و يا حزبی و يا ارتباط با گروه‌های اپوزيسيون نداشته‌اند و کاملاً مستقلانه در راه فعاليت‌های حقوق‌ بشری تلاش کرده‌اند.
اما با وجود اعتراضات وکلای آقای کبودوند، شعبه‌ی ۵۴ دادگاه تجديد‌نظر استان تهران، حکم را تاييد کرد و اينک تنها مرجعی که می‌تواند اين حکم را نقض کند آيت‌الله‌ شاهرودی است.

آيا از وضعيت جسمی آقای کبودوند اطلاع داريد؟
متاسفانه آقای کبودوند ممنوع‌الملاقات هستند و فقط می‌توانند از زندان با بيرون، تماس تلفنی برقرار کنند.
آخرين خبری که ما از ايشان داريم اين است که بيماری ريوی ايشان بسيار حادتر شده است.
ايشان بيماری کليوی هم داشتند. هر چند که قبل از زندان رفتن‌شان هم اين بيماری‌‌ها را داشته‌اند، اما بعد از زندان‌شان اين بيماری تشديد شده است و از نظر روحی هم به شدت تحت فشار هستند، اما کماکان معتقدند هيچ گناهی مرتکب نشده‌اند.

آقای رسول‌پور، خود شما هم يکی از کسانی هستيد که در تابستان گذشته دستگير شديد. فکر می‌کنيد موضوع مناقشه بين دولت و کُردها بر سر چيست؟
بحث حقوق آنان در ايران مطرح است و اين‌که حقوق شهروندی کُردها به رسميت شناخته نمی‌شود. نمی‌توانند به زبان مادری خودشان درس بخوانند.
از حقوق سياسی و ساير حقوق محرومند و انواع تبعيض‌ها بر آنان اعمال می‌شود. آپارتايدهای ملی و فرهنگی بر کُردها اعمال می‌شود و به عنوان شهروند درجه‌ی دوم شناخته می‌شوند.
در مجموع از اوايل انقلاب تا امروز، يک نگاه امنيتی هم به کُردها وجود داشته است و همين باعث شده که فضا بسيار راديکاليزه شود و حاکميت نتواند کوچک‌ترين فعاليت‌های مدنی را حتا اگر مسالمت‌آميز باشد، تحمل کند.
بازداشت می‌شوند، احکام سنگين صادر می‌‌شود، مثل واکنشی که در مورد آقای کبودوند و ديگر فعالان مدنی کرد صادر شده است. يعنی مطالبات را نمی‌توان حتا با زبان نرم در کردستان بيان کرد و متاسفانه بايد تاوان آن را پس بدهند.

برای تغيير در حکم آقای کبود‌وند تلاشی شده است؟
همان‌طور ‌که خانم ستوده، وکيل آقای کبودوند گفته‌اند، اين حکم برای فعالان حقوق بشر در سطح ايران و حتا جهان غير عادی است و بيشتر هشدار برای فعالان حقوق بشر است.

آيا برای شما حکمی صادر شده است؟
من در حال حاضر سه پرونده‌ی متفاوت دارم و آخرين آن هم مربوط به اتهامات چند ماه پيش بود که بازداشت شدم و ۱۸ روز در بازداشتگاه اروميه زندانی و تحت بازجويی بودم.
اتهام وارده تبليغ عليه نظام با انتشار مقالات و مصاحبه با رسانه‌های خارج از کشور بود. با قيد وثيقه آزاد شدم، اما به دليل فشارها و تهديد‌های صورت گرفته و طبق اعلام نهادهای اطلاعاتی مهاباد، حکم سنگينی در راه است.
به دليل آن‌که در چند سال گذشته، احکام سنگينی برای فعالان کُرد صادر شده است، از کشور خارج شد‌ه‌ام و در حال حاضر در کردستان عراق هستم و فعاليت‌هايم را در جهت دفاع از حقوق بشر در ايران دوباره از سر گرفتم.