گزارش کانون مدافعان حقوق بشر از وضعيت حقوق بشر در ايران در پاييز ۱۳۸۷
مقدمه:
کانون مدافعان حقوق بشر که براساس اساسنامه خود در کنار دو وظيفه «دفاع رايگان از متهمان عقيدتی و سياسی»، «حمايت از خانواده های زندانيان سياسی و عقيدتی» وظيفه سومی با عنوان «گزارش دهی منظم و مستمر در موارد نقض حقوق بشر در ايران» بر عهده دارد، در پايان هر فصل گزارش حقوق بشری خود را منتشر می کند. اما زمانی که اين سازمان مردم نهاد در حال جمعبندی گزارش پاييز خود در سال ۱۳۸۷ بود و هنگاميکه قصد داشت اول دی ماه مراسم جشنی به مناسبت شصتمين سالگرد تصويب اعلاميه جهانی حقوق بشر برگزار کند، با پلمپ دفتر خود مواجه شد. به نظر می رسد از آنجا که در دو سال اخير به هيچ يک از گزارشگران ويژه حقوق بشر سازمان ملل متحد جهت ورود به ايران ويزا داده نشده بود و بسياری از سازمان های بين المللی به گزارش های اين کانون استناد می کردند، از جمله بان کی مون، دبير کل سازمان ملل متحد در گزارشی که به مجمع عمومی سازمان ملل متحد در دسامبر ۲۰۰۸ ارائه کرد و منجر به صدور قطعنامه عليه دولت جمهوری اسلامی ايران شد به گزارش کانون مدافعان حقوق بشر استناد کرده بود، شايد يکی از دلايل پلمپ دفتر کانون مدافعان حقوق بشر به اين علت بوده باشد. دفتری که با قسمتی از جايزه صلح نوبل که در سال ۲۰۰۳ به شيرين عبادی تعلق گرفته بود، خريداری شده و در اختيار کانون قرار گرفته بود. در اين دفتر علاوه بر کانون مدافعان حقوق بشر، نهاد مردمی ديگری به نام «کانون مشارکت برای پاکسازی مين» که آن نيز توسط شيرين عبادی و گروهی از همفکران وی تأسيس شده بود، اداره می شد. در حقيقت با پلمپ غيرقانونی دفتر کانون مدافعان حقوق بشر، محل کار دو نهاد مردمی تعطيل شد.
در هر حال امروز حقوق بشر موضوعی در صلاحيت دولت ها دانسته نمی شود و باور به صلاحيت انحصاری و مطلق دولت ها بر اتباعشان بدون توجه به کارکرد اساسی آنها در حفظ و دفاع از کرامت انسانی اعضای جامعه به سختی به چالش کشيده شده است.
کانون مدافعان حقوق بشر در چنين شرايطی به انتشارگزارش وضعيت رعايت حقوق بشر در ايران در پاييز ۱۳۸۷ می پردازد.
بخش اول – حقوق مدنی و سياسی:
از آنجا که دولت ايران گذشته از تضمين های حقوق داخلی، به مفاد الزام آور ميثاق بين المللی حقوق مدنی و سياسی (۱۹۶۶ ) که طبق ماده ۹ قانون مدنی در حکم قانون داخلی است نيز متعهد و ملتزم است، بايد بر ضرورت تضمين حقوق مدنی و سياسی افراد، مبتنی بر شناسايی حقوقی حق مسلم هر شخص انسانی در تعيين آزادانه سرنوشت فردی و اجتماعی خود در ابعاد داخلی و بين المللی است، توجه اشته باشد. اما آنچه وضع موجود از ميزان التزام حاکميت نه به صورت رعايت تام بلکه نسبی به اين حقوق بنيادين نشان می دهد، حاکی از افق های چندان روشنی نيست. گزارش وضعيت پاييز در اين خصوص به شرح زير است :
۱- وضعيت فعالان سياسی – اجتماعی دگر انديش
- دست کم ۴ مورد ممانعت از برگزاری نشست های حزبی، ۴ مورد بازداشت و۱۰ مورد محکوميت قضايی در خصوص وضعيت اين فعالان به کانون مدافعان حقوق بشر گزارش شده است.
الف - بازداشت ها :
- در پی تاييد حکم شش ماه حبس حسن اسدی از فعالان مدنی، وی روانه زندان تبريز شده است. هچنين بر اساس گزارش های رسيده جمشيد زارعی پس از ۹ روز بازداشت به قيد وثيقه ۲۰ ميليون تومانی و پيمان بشيری فعال آذربايجانی نيز پس از ۵۰ روز بازداشت، آزاد شدند. فيروز يوسفی نيز بازداشت شد.
صلاح الدين پيروی، لطيف شرافت، فهيم ابراهيمی و عبدالواحد عبدالله زاده چهار شهروند کرد اهل اروميه هستند که بازداشت شده اند. از سوی ديگر همچنان جمعی از هواداران روحانی زندانی، کاظمينی بروجردی در زندان هستند.
ب- صدور احکام قضايی
۱) مجتبی لطفی مسوول اطلاعرسانی دفتر آيتالله منتظری به چهار سال حبس تعزيری و پنج سال تبعيد محکوم شد. بنابر حکم صادره وی در مدت تحمل تبعيد حق هيچگونه فعاليت فرهنگی و تبليغی ندارد و در اين مدت ممنوعالقلم و تاليف است.
۲) دادگاه تجديدنظر انقلاب اسلامی تهران، با تاييد رای شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب محکوميت ۱۱ سال حبس محمد صديق کبودوند فعال حقوق بشر کردستان را قطعی کرد. اين حکم با انتقاد محافل حقوق بشری در داخل و خارج از ايران مواجه شده است.
۳ ) خالد هردانی پس از حضور در دادگاه اجرای احکام دادگاه انقلاب مطلع شد به هفت سال زندان و تبعيد به خاش محکوم شده است.
۴) عبدالحجت تاریورديان از فعالان آذربايجان به حکم شعبه ۱۱۰ دادگاه عمومی جزايی به ششماه حبس تعزيری و ۴۰ ضربه شلاق محکوم شده است. اين حکم بهمدت سهسال تعليق شده است.
۵) دادگاه تجديد نظر حکم يک سال زندان جلال جلالی زاده نماينده دوره ششم مجلس شورای اسلامی را به ۳۰۰ هزار تومان جزای نقدی تبديل کرد.
۶) سه عامل بمب گذاری شيراز به اعدام محکوم شدند. متهم به جاسوسی نيز اعدام شد.
۷) امير اميرقلی به شش ماه حبس تعزيری محکوم شد.
ج- ساير موارد
۱) مقامهای مسوول از برگزاری کنگره سالجاری نهضت آزادی ايران که به صورت داخلی و محدود برنامهريزی شده بود، جلوگيری کردند. همچنين از برگزاری پلنوم جبهه ملی ايران در روز پانزدهم آذرماه جلوگيری شد.
۲) در آستانه دهمين سالگرد قتلهای زنجيرهای، از برگزاری مراسم بزرگداشت داريوش و پروانه فروهر ممانعت به عمل آمد. از سوی ديگر افرادی که برای بزرگداشت ياد محمد مختاری و محمد جعفر پوينده بر سر مزار آنان حاضر شده بودند با مشکلاتی مواجه شدند.
۳) از برگزاری نماز عيد قربان انجمن اسلامی مهندسين در حسينيه ارشاد جلوگيری شد.
۴ ) با دستور مقام های مسوول قسمت دوم مراسم اکران ويژه فيلم «سه زن» به ميزبانی سازمان ادوار تحکيم که به نقد و بررسی موانع سينمای مستقل در ايران اختصاص داشت و بنا بود با سخنرانی فعالان سياسیـحقوق بشری از جمله شيرين عبادی و همچنين عوامل فيلم برگزار شود، لغو شد.
۵) سفر شيرين عبادی به کشور مالزی به منظور انجام يکسری سخنرانی در مراکز دانشگاهی و پژوهشی آن کشور لغو شد. مقامات وزارت خارجه مالزی به بنياد صلح مالزی که موسسه دعوتکننده شيرين عبادی بوده، گفتهاند که به درخواست دولت ايران مجبور شدهاند دعوت از وی را پس بگيرند.
۶) سخنرانی تقی رحمانی فعال ملی - مذهبی در برنامه شب های محرم که بنا بود در حسينيه ارشاد برگزار شود به دليل مخالفت مقام های مسئول لغو شد. گفته می شود علت مخالفت با سخنرانی تقی رحمانی، اختصاص جايزه حقوق بشری به وی و عضويت رحمانی در شورای ملی صلح اعلام شده است.
۷) از سفرنسرين ستوده وکيل دادگستری که همراه شوهر و دو فرزند خود برای دريافت جايزه بينالمللی حقوق بشر ايتاليا از سوی بنياد زودتيرول و شرکت در مراسم اهدای آن راهی ايتاليا بود، جلوگيری شد. همچنين از سفر سوسن طهماسبی به نشست AWID در افريقای جنوبی ممانعت به عمل آمد.
۸) - دفتر «جمعيت دفاع از کودکان کار و خيابان» که در سال ۸۲ با اخذ مجوز از وزارت کشور و با هدف «توانمندسازی کودکان کار و خيابان» و «آشنا کردن جامعه با معضل کودکان کار» تاسيس شده بود، پلمپ شد.
۹) جايزه حقوق بشر شهر نورنبرگ به عبدالفتاح سلطانی، فعال حقوق بشر و وکيل دادگستری، تعلق گرفت.
۱۰) به دنبال ادامه بازداشت آرش و کاميار علايی سازمان عفو بينالملل به مناسبت اول دسامبر، روز جهانی ايدز، خواستار آزادی دو کارشناس ايدز در ايران شد.
۱۱) جمعی از فعالان حقوق بشر نسبت به قوت گرفتن احتمال اجرای حکم فرزاد کمانگر معلم کرد هشدار دادند.
۱۲) روز۱۷ مهر رسما دوره زندان يک ساله عمادالدين باقی پايان يافت. همچنين بازداشتشدگان آذربايجانی مراسم افطاری چهارشنبه ۲۰ شهريور ۸۷ در خيابان نواب تهران، به قيد کفالت آزاد شدند.
۱۳) کميته دفاع از حقوق شهروندی اعلام کرد که شکايت کيوان صميمی، مديرمسوول نشريه توقيفشده «نامه»، از سردار رادان فرمانده وقت نيروی انتظامی تهران بزرگ و تعدادی از نيروهای انتظامی با منع تعقيب پرونده روبهرو شده است.
۱۴) گلن شوآيتزر، استاد آمريکايی که در ايران به سر می برد برای چندين بار در هتل محل اقامت خود بازجويی شد. دستگيری شوايتزر، مدير برنامه آسيا-اروپای آکادمیهای ملی علوم آمريکا، باعث شده که اين نهاد تحقيقاتی و آکادميک تبادل استاد با نهادهای ايرانی را به حال تعليق درآورد.
۱۵) - CD تخريب سيد محمد خاتمی در جريان نمايشگاه مطبوعات، توزيع شده است. بنابر اخبار منتشر شده، اين اقدام از سوی غرفه «والفجر» انجام شده که مربوط به فيلم مونتاژ شده سفر سال گذشته خاتمی به ايتالياست.
۱۶) برگزاری مراسم زادروز احمد شاملو با مشکل مواجه شد، به گونه ای که فشارها باعث شد تا مراسم زودتر پايان يابد.
۲- وضعيت کتاب و مطبوعات ، نويسندگان و روزنامه نگاران
در اين خصوص آنچه گزارش شده است عبارت است از۵ مورد بازداشت و ۵ مورد صدور احکام قضايی متفاوت و ۱۲مورد برگزاری جلسات محاکمه قضايی دست اندرکاران اين حوزه است. درکنار اينها دست کم ۵ نشريه توقيف شدند و فيلترينگ تعدادی ازسايت های اينترنتی ادامه پيدا کرد.
الف- بازداشت ها
۱) مسعود کردپور روزنامهنگار و فعال حقوقبشر از سوی شعبه يک دادگاه انقلاب اسلامی مهاباد به تحمل يک سال حبس تعزيری محکوم و به زندان منتقل شده است.
۲) داريوش دانشور از فعالان فرهنگی شهر مشهد که مديريت کتابفروشی دانشور مشهد را نيز به عهده دارد، بازداشت و کتابفروشی نامبرده نيز تعطيل شد.
۳ ) بهمن توتونچی روزنامهنگار کرد در سنندج و حسين درخشان وب نگار بازداشت شدند. محمدرضا لوايی شاعر و داستان نويس آذربايجانی نيز بازداشت شد.
ب- محاکمه های قضايی
۱ ) جلسه رسيدگی به پرونده مهدی فضايلی مديرعامل سابق خبرگزاری فارس، قلی شيخی مديرمسوول روزنامه «توسعه» و حميدرضا زاهدیکهنهگورابی مديرمسوول روزنامه توقيفشده «دوران امروز»، برگزار شد. همچنين جلسه رسيدگی به اتهامات مديران سايتهای «سپهرنيوز»، «مردميار»، «ايراناکونوميست» و «انتخاب» برگزار شد. همچنين زمان دادگاه سايت «خودرو نيوز» ۲۲ آبان ماه تعيين شد.
۲) جلسه بازپرسی سيد مرتضی سجاديان مدير مسوول روزنامه کارگزاران برگزار شد. روزنامه کارگزاران به دنبال درج بخشی از بيانيه دفتر تحکيم وحدت، يازدهم دی ماه توسط هیأت نظارت بر مطبوعات توقيف و پرونده اين روزنامه به دادگاه ارجاع شد.
۳) جلسه رسيدگی به اتهامات حسين مختاريان مديرمسوول روزنامه توقيف شده «آزاد»، تجديد شد.
۴) دادگاه عمومی تهران با تائيد قرار مجرميت صادره از سوی بازپرس دادسرای کارکنان دولت برای مدير سايت خبری «جام نيوز» ميان بازپرس و داديار اظهارنظر، حل اختلاف کرد. از سوی ديگر دادگاه عمومی تهران با رد اعتراض شاکی پرونده عبدالحميد محتشم مدير مسئول هفته نامه «يا لثارات الحسين»، قرار منع تعقيب وی را تأييد کرد.
ج- صدور احکام قضايی
۱) حکم پنج سال حبس يوسف عزيزی بنیطرف نويسنده و روزنامه نگار تاييد شد.
۲) با شکايت وزارت جهاد کشاورزی پروندهای عليه کامران ملکپور (خبرنگار) تشکيل شد که شعبه مذکور پس از بررسی ادله و توضيحات ملکپور قرار منع تعقيب برای وی صادر کرد.
۳) سولماز ايگدر (خبرنگار) به شش ماه حبس تعزيری محکوم شد. اين حکم در ابتدا به صورت شفاهی ابلاغ شده است. اميد رضا ميرصيافی وب نگار نيز به دو سال و نيم زندان محکوم شد. اسماعيل جعفری از سوی دادگاه انقلاب بوشهر به پنج ماه حبس تعزيری محکوم شد.
د- ساير موارد
۱) تعدادی از روزنامهنگاران ايرانی که قرار بود به ميزبانی نهاد ضدجنگ WPR برای پوشش انتخابات رياستجمهوری آمريکا به اين کشور سفر کنند، بهرغم هماهنگی قبلی با وزارت ارشاد، در فرودگاه از سفر منع شدند و ضمن توقيف گذرنامههايشان، در روزهای بعد به نهادهای مسوول احضار شدهاند.
۲) ۹ نفر از نمايندگان مجلس شورای اسلامی به وزير فرهنگ و ارشاد اسلامی نسبت به آنچه «توقيف مطبوعات و عدمصدور مجوز انتشار روزنامه، هفتهنامه و ماهنامه در مناطق محروم کردنشين» خواندند، تذکر دادند.
۳) مديرمسوول نشريههای توقيفشده «هفت» و «ارژنگ» در نامهای به وزير فرهنگ و ارشاد اسلامی نسبت به توقيف «ارژنگ» انتقاد کرد و آن را ناموجه و غافلگيرکننده خواند.
۴) هفته نامه «شهروند امروز» توقيف شد. همچنين مجوز روزنامه «آينده نو» و هفته نامه «نيمروز» لغو شد.
۵) کانون نويسندگان ايران با انتشار اطلاعيهای روز ۱۳ آذر را به ياد محمد مختاری و محمدجعفر پوينده، دو نويسنده عضو اين کانون که آذرماه سال ۱۳۷۷ در جريان قتلهای زنجيرهای کشته شدند، روز مبارزه با سانسور نامگذاری کرده است.
۶) «عبدالصمد خرمآبادی» مشاور قضايی دادستانی کل کشور از فيلتر شدن بيش از پنج ميليون سايت اينترنتی خبر داد.
۷) در حالیکه رئيس قوه قضائيه اخيرا طی دستورالعملی، هرگونه فيلترينگ سايتهای سياسی و خبری قبل از رسيدگی به اتهامات در مراجع قضايی را ممنوع اعلام کرده بود، سايت متعلق به مهدی خزعلی، فرزند آيتالله خزعلی، فيلتر شده است.
۸) جايزه ويژه گزارشگران بدون مرز امسال به صورت مشترک به سايت تغيير برای برابری و وبلاگچينی «زنچينگين» اهدا شد. اين سايت برای نوزدهمين بار در ابتدای دی ماه فيلتر شد.
۹) مازيار خسروی خبرنگار رسانههای گروهی و عضو انجمن صنفی روزنامهنگاران ايران از سوی ماموران حراست نمايشگاه مطبوعات تهران مورد ضربوشتم قرار گرفت.
۱۰) برخی خبرها از آتش زدن سينما جمهوری تهران حکايت دارد.
۱۱) وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در ايران از تعطيلی نگارخانه «اثر» به دليل آنچه که به نمايش گذاشتن “آثارمبتذل و مغاير با شئونات اسلامی” خوانده، خبر داده است. در اين نگارخانه عکس های پيمان هوشمندزاده به نمايش درآمده بود.
۱۲) در حالی که لايحه جرايم رايانه ای در مجلس شورای اسلامی در دست بررسی است، معاون دادستان تهران از تشکيل دادسرای ويژه جرايم رايانه ای و اينترنتی خبر داد.
۱۳) به دليل رعايت نکردن قوانين جمهوری اسلامی در جشنوارههای جهانی، قرارداد ميترا حجار هنرمند سينما، با پروژه کمال تبريزی با مشکل مواجه شد.
۳- وضعيت دانشجويان
آنچه در اين خصوص در پاييز ۱۳۸۷ قابل اعلام است ، تعداد زيادی از دانشجويان فعال به کميته های انضباطی يا محاکم احضار، بازداشت ويا از ادامه تحصيل محروم شده اند که به شرح زيرهستند:
الف – بازداشت ها
۱) محسن محمدی دانشجوی رشته ارتباطات دانشگاه ميبد يزد بازداشت شد و پدر وی نيز به دادگاه انقلاب اصفهان احضار شده است.
۲) هستی خضروی دانشجوی دانشگاه خواجه نصير و عضو شورای مرکزی انجمن اسلامی اين دانشگاه بازداشت و پس از چند روز آزاد شد. مهران عباسزاده، عضو شورای عمومی دفتر تحکيم وحدت (طيف علامه) و دبير انجمن اسلامی دانشگاه تربيت معلم نيز بازداشت شد. امين معصومی دانشجوی سال سوم عمران و وب نگار نيز در اراک بازداشت و پس از يک روز آزاد شد.
۳) در پی تشکيل پرونده جديد عليه مجيد توکلی، آرمان صداقتی و پدرام رفعتی (دانشجويان دانشگاه اميرکبير) آنها چند ساعت در بازداشتگاه دادسرای ناحيه ۶ تهران بازداشت شدند.
۴) صادق شجاعی، مهديه گلرو، مجيد دری و سعيد فيضاللهزاده چهار دانشجوی محروم از تحصيل دانشگاه علام طباطبايی که در پی تحصن خود در دانشگاه، بازداشت شده بودند به قيد التزام از زندان اوين آزاد شدند.
۵) سيروس حسين نژاد دانشجوی دانشگاه آزاد واحد تهران شمال پس از چند روز بازداشت به قيد وثيقه آزاد شد. رحمان رحيم پور دانشجوی کرد دانشگاه اروميه و وريا مروتی دانشجوی دانشگاه پيام نور بيجار بازداشت شدند.
ب- احضارها
۱) سجاد رادمهر، منصور امينيان، فراز دهتاب، آيدين خواجهای، مقصود عهدی، امير مردانی، احسان نجفینسب از دانشجويان دانشگاه تبريز پس از آنکه با قرار وثيقه از زندان آزاد شدند، مجددا به دادگاه احضار شدند. همچنين با شکايت رئيس دانشکده خبر، احسان مازندرانی فعال دانشجويی دانشکده خبر و جواد حيدريان، دانشجوی سابق اين دانشگاه به دادسرای کارکنان دولت احضار شدند. نويد صادقصابری و محسن صنعتیپور از فعالان دانشجويی دانشگاه فردوسی مشهد به دادگاه انقلاب احضار شدند. مهديه گلرو فعال دانشجويی دانشگاه علامه طباطبايی که از چهار ترم پيش، از ورود به دانشگاه محروم شده است، به دادسرای انقلاب احضار شد. مجيد ماکويی زاد نيز به دادگاه احضار شده است.
ج- محاکمه های قضايی
۱ ) جلسه محاکمه مرتضی اصلاحچی دبير سابق انجمن اسلامی دانشگاه علامه طباطبايی برگزار شد.
د – صدور احکام قضايی
۱) محمد هاشمی، عضو شورای مرکزی دفتر تحکيم وحدت (طيف علامه) به دو سال حبس تعليقی به مدت سه سال محکوم شد. ياسر بهادری دانشجوی عمران ايلام نيز به چهارماه حبس تعزيری از طرف دادگاه تجديدنظر استان ايلام محکوم شد. همچنين محمدمهدی احمدی دبير سابق شورای مرکزی انجمن اسلامی دانشجويان دانشگاههای شيراز و علومپزشکی طی حکمی از سوی دادگاه انقلاب شيراز به هشت ماه حبس تعليقی به مدت چهار سال محکوم شد. محمدصالح ايومن نيز از سوی دادگاه انقلاب تهران به چهار سال حبس تعزيری محکوم شد.
۲) ستار پرويزی، دانشجوی دانشکده فنی کرمانشاه به ۱۶ سال حبس تعزيری توام با تبعيد در زندان کرمان، خيات يوسفی، دانشجوی رشته برق دانشگاه کرمانشاه به ۱۳ سال حبس تعزيری توام با تبعيد به زندان رشت، خليل فاتحی به ۱۸ سال حبس تعزيری توام با تبعيد به زندان سمنان، هوشيار پيشابادی، ۱۰ سال حبس تعزيری توام با تبعيد به زندان قم محکوم شدند. اتهام آنان عضويت در احزاب کرد و محاربه بود.
ه- احضار به کميته های انضباطی و احکام صادره توسط اين کميته ها
۱) عليرضا داوودی، مازيار معصومی، علی اجاقی، ارسلان صادقی، بهزاد حکيمینيا، کاوه محمدی، ابراهيم کتفمی بعضا در آغاز سال تحصيلی از سوی کميته انضباطی دانشگاه اصفهان احکام متفاوتی از تعليق تا توبيخ دريافت کردهاند. ارسلان صادقی به يک ترم محروميت از تحصيل، نرگس شريفی، رويا شکوهی و حسين سرشومی توبيخ کتبی به همراه درج در پرونده، همچنين ندا اسدی و آرش انواری مورد توبيخ کتبی به همراه درج در پرونده قرار گرفتند. از سوی ديگر زينب کوشکی دو ترم منع موقت از تحصيل و محروميت از امکانات رفاهی دانشگاه، محمد کريمی به يک ترم منع موقت از تحصيل با احتساب سنوات و محروميت از امکانات رفاهی دانشگاه و محمد نوروزی به يک ترم منع موقت از تحصيل با احتساب سنوات و محروميت از امکانات رفاهی دانشگاه محکوم شدند. اين افراد همگی از دانشجويان دانشگاه لرستان هستند. اين در حالی است که خانمها صادقی، رهپور و فيضی و سجاد طرحانی به کميتههای انضباطی احضار و تفهيم اتهام شدهاند. گفتنی است اين دانشگاه محمد نوروزی و محمد کريمی را به صورت جداگانه احضار و تفهيم اتهام کردهاند و ايشان منتظر احکام بعدی خود هستند. مژده سماعی نيز به دو ترم محروميت از تحصيل با حساب سنوات محکوم شد. عليرضا موسوی و مجيد دری که هر دو، دو ترم محروميت از تحصيل را سپری کردهاند، مجددا با حکم کميته انضباطی دانشگاه علامه طباطبايی از تحصيل محروم شدند. عليرضا موسوی به دو ترم محروميت از تحصيل بدون احتساب در سنوات و مجيد دری به دو ترم محروميت از تحصيل با احتساب در سنوات محکوم شدند. ميلاد اسدی ، مهدی عباسزاده و بهنام صفری هر يک به دو ترم ، علی پرويز و عباس سمد بابايی نيز هر کدام به يک ترم محروميت از تحصيل بدون احتساب سنوات محکوم شدند. هر پنج نفر دانشجوی دانشگاه صنعتی خواجه نصيرالدين طوسی هستند. اميرحسين فتوحی دانشجوی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان نيز به دو ترم تعليق از تحصيل محکوم شد. نويد غفاری، امين درستی و اکبر حسنپور، سه دانشجوی دانشگاه شيراز نيز به کميته انضباطی دانشگاه احضار شدند. امين رياحی به يک ترم تعليق و مهدی خسروی به محروميت دائم از خوابگاه و حميد رضا اميرخانی بهرغم سپری کردن حکم صادره از سوی کميته انضباطی مبنی بر يک ترم تعليق با مرخصی اجباری محکوم شدند. هر سه دانشجوی دانشگاه فردوسی مشهد هستند. حمدالله نامجو (مدير مسوول نشريه دانشجويی متن)، ناهيد افراسيابی (مدير مسوول نشريه دانشجويی رهگذر)، اسماعيل جليلوند(مدير مسوول نشريه دانشجويی عصيان) و سحر يزدانی (مدير مسوول نشريه دانشجويی قاصدک) با احکام کميته انضباطی دانشگاه شيراز، از تحصيل محروم شدند. نامجو و افراسيابی هر کدام به دو ترم محروميت از تحصيل محروم شدهاند که يک ترم آن اجرايی و ترم ديگر آن معلق است. اسماعيل جليلوند و سحر يزدانیپور هر کدام به دو ترم محروميت از تحصيل محکوم شدهاند که به صورت معلق است. کاظم رضايی، آلما رنجبر، نامجو (مجددا و اندکی پس از دريافت حکم محروميت از تحصيل)، امين درستی، نويد غفاری و اکبر حسنپور به کميته انضباطی دانشگاه شيراز احضار شده اند. حمدالله نامجو، سعيد خلعتبری، آرش روستايی و هادی الم نيز احضار شده اند. مجتبی رزمی، نعيم احمدی، وحيد دهقان و آيدين تيموری چهار دانشجوی دانشگاه تبريزهستند که احضار شده اند. رضا نگهداری دانشجوی حقوق دانشگاه تهران نيز با حکم جديد کميته انضباطی به دو ترم محروميت از تحصيل با احتساب سنوات محکوم شد.
۲) مهران فرجی دانشجوی دانشکده خبر مورد ضرب و شتم قرار گرفت. اين اقدام به دنبال درج يادداشتی از سوی اين دانشجو در يکی از رسانهها که در آن فرجی نسبت به اقدامات رئيس دانشکده خبر انتقاد کرده بود، صورت گرفت. به دنبال اين اتفاق در دانشکده ماموران کلانتری ۱۰۴ عباسآباد در محل حاضر شدند و پروندهای در دادسرای ناحيه هفت تهران تشکيل شد.
۳) چندی پيش و در پی تعطيلی خوابگاه هرندی دختران دانشگاه يزد، تعدادی از دانشجويان دختر به ويژه دانشجويان فعال دانشگاه يزد بدون دليل از خوابگاه محروم شدند. پس از اينکه اعتراضات فردی اين دانشجويان نسبت به محروميتشان از خوابگاه نتيجه نداد اين دانشجويان معترض در اقدامی هماهنگ تحصنی آرام و چند ساعته در درون دانشگاه برگزار کردند، اما نه تنها به خواست اين دانشجويان که برخورداری از خوابگاه و امکانات رفاهی دانشگاه است اعتنايی نشد بلکه بيش از ۳۰ نفر از دانشجويان شرکتکننده در تحصن دانشجويی اخير را به کميته انضباطی احضار کردهاند. تا کنون حکم تعدادی از اين دانشجويان مبنی بر منع موقت از تحصيل به مدت يک نيمسال صادر شده است. از سوی ديگر افشين اکبريان و سه فعال دانشجويی دانشگاه يزد از تحصيل محروم شدند.
۴) نشريه بانو که در دانشگاه علوم پزشکی شيراز منتشر میشد، پس از انتشار دومين شماره خود با حکم کميته ناظر بر نشريات اين دانشگاه به مدت سهماه توقيف شد.نشريه بانو که تنها نشريه زنان دانشگاههای شيراز است پس از انتشار اولين شماره خود نيز به کميته ناظر بر نشريات احضار شده بود. همچنين هيات نظارت بر نشريات دانشجويی دانشگاه زنجان «کيمليک» و «يولداش» دو نشريه دانشجويی اين دانشگاه را توقيف کرد. گاهنامه سياسی، اجتماعی گامنو (نشريه انجمن اسلامی دانشجويان دانشگاه اراک) نيز توقيف شد. نشريه اتوپيا نيز از صحن دانشگاه اميرکبير جمع شد.
د - ساير موارد
۱) احسان منصوری دانشجوی دانشگاه امير کبير که در پی پرونده نشريات جعلی دانشگاه امير کبير حدود ۱۵ ماه را در زندان گذراند و پس از آزادی از زندان بر سر کلاس درس حاضر شده بود اواخر آذرماه با مخالفت مسئولان دانشگاه از ورود به دانشگاه منع شد. همچنين در حالی که نزديک به دو ماه از ارسال پرونده مجيد توکلی و احمد قصابان (آنان نيز در جريان پرونده نشريات جعلی دانشگاه امير کبير ۱۵ ماه را در زندان گذراندند) به وزارت علوم می گذرد، کميسيون موارد خاص اين وزارتخانه به دليل نقص مدارک لازم همچنان در حال بررسی پرونده است. از سوی ديگر بنابر گزارش رسيده در آغاز سال تحصيلی جديد به سورنا هاشمی، بهرام واحدی و عليرضا فيروزی، اعضای انجمن اسلامی دانشگاه زنجان، سه نفر از افراد شرکتکننده در تحصن خردادماه دانشگاه زنجان اجازه انتخاب واحد و ادامه تحصيل داده نشد. همچنين علی تقی پور و عميد مشرف زاده نيز نتواسته اند انتخاب رشته کنند.
۲) انجمن اسلامی دانشگاه علوم پزشکی شيراز به رئيس اين دانشگاه نامه سرگشادهای ارسال کرد. در اين نامه اين تشکل دانشجويی از احضارهای متعدد دانشجويان دانشگاه علوم پزشکی شيراز به کميته انضباطی و حراست و فشار بر دانشجويان و ايجاد محدوديت برای آنان، انتقاد کردند.
۳) دوم مهرماه تعدادی از دانشجويان محروم از تحصيل در مقابل ساختمان وزارت علوم، تحقيقات و فناوری اطلاعات، تجمعی اعتراضی برپا کردند.
۴) پيمان عارف رتبه برتر کنکور کارشناسیارشد علوم سياسی که از اولين دانشجويان سهستاره محسوب میشود، امسال نيز پس از قبولی در آزمون از ثبتنام مجدد وی ممانعت بهعمل آمد.
۵) دانشجويان دانشگاه تبريز به همراه اعضای انجمن اسلامی اين دانشگاه در انتقاد از بازداشت دانشجويان تبريز در تابستان و عدم آزادی آنها تا آغاز سال تحصيلی در صحن دانشگاه تجمع کردند.
۶) انتخاب واحد کوروش جنتی از دانشجويان دانشگاه علامه طباطبايی باطل شد.
۷) پس از گذشت سه سال از ممنوعيت از تحصيل دانشجويان منتقد و فعال در قالب پروژه ستارهدار کردن دانشجويان در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاههای دولتی، به نظر میرسد دانشگاه آزاد نيز در ادامه همين روند در سال جاری اجازه تحصيل به تعدادی از دانشجويان را نداده است. سيامک کريمی، دانشآموخته رشته حقوق دانشگاه بوعلیسينا همدان که پيش از اين در سال ۸۵ بهرغم کسب رتبههای ۱۷ و ۶۶ و به دليل تعلق سه ستاره به وی، اجازه تحصيل در دانشگاه را نيافت. زهره اسدپور نيز از پذيرش در دانشگاه آزاد باز داشته شد.
۸) به دنبال درخواست يکی از کارمندان زن دانشگاه رودهن از يکی از دانشجويان دختر اين دانشگاه مبنی بر بازرسی کيفش، درگيری ميان اين دانشجو و انتظامات رخ داد.
۹) در حالی که فعالان دانشجويی دانشگاه مازندران قصد داشتند اقدام به توزيع نامه انتقادی ۱۰۹ استاد دانشگاه در اين دانشگاه کنندد، بيانيه ها توسط افراد ناشناس که شبانه به چاپخانه محل تکثير اين بيانيه رفته بودند، ضبط شد.
۱۰) انجمن اسلامی دانشجويان دانشگاه تربيت معلم تهران طی بيانيهای تحليلی نسبت به ايجاد تشکلهای موازی برای حذف تشکلهای دانشجويی و ابطال اين انجمن، اعتراض کرد. انجمن اسلامی دانشجويان دانشگاه تربيتمعلم تهران در تابستان سال گذشته تعطيل شد. همچنين اعضای تشکيلات انجمن اسلامی دانشجويان دانشگاه شهرکرد در بيانيهای نسبت به اقدامات مسوولان اين دانشگاه در ممانعت از برگزاری انتخابات شورای مرکزی اين انجمن اعتراض کردند.
۱۱) شوراهای صنفی دانشگاههای تهران، علم و صنعت ايران، صنعتی خواجه نصير طوسی، صنعتی اميرکبير، صنعتیشريف و الزهرا(س) طی نامهای سرگشاده خطاب به زاهدی، وزير علوم نسبت به اقدامات وزارت علوم در خصوص ايجاد تغييرات در آيين نامه های شوراهای صنفی که به گفته آنان می تواند استقلال اين شوراها را از بين ببرد، اعتراض کردند.
۱۲) بيش از ۴ هزار نفر از دانشجويان ساکن خوابگاه پسرانه شهيد دستغيب دانشگاه علوم پزشکی شيراز طی نامه سرگشادهای به محمدهادی ايمانيه رئيس اين دانشگاه اعتراض شديد خود را نسبت به نصب دوربين مداربسته در آسانسورهای اين خوابگاه، رفتارهای توهينآميز مجموعه مديريتی دانشگاه در قبال دانشجويان و احضار گسترده دانشجويان به کميته انضباطی، حراست و اداره امور خوابگاهها ابراز کردند.
۱۳) دانشجويان دانشکدههای گوناگون دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز با محدوديتهای تازهای مواجه شدهاند. گويا مسوولان دانشگاه آزاد درصددند جداسازی جنسيتی را در دانشگاه آزاد اعمال کنند و جداسازی کلاسهای عمومی، جداسازی ورودیهای دانشگاهها را در دستورکار قرار دادهاند. همچنين کتابخانه دانشکده مديريت دانشگاه شهيد بهشتی با ورود نيروهای انتظامات و حراست دانشگاه، به دو قسمت جداگانه دخترانه و پسرانه تفکيک و پارتيشنبندی شده و دانشجويان اين دانشکده نيز در اعتراض به اين اقدام، تحصنی به دعوت انجمن اسلامی دانشکده برگزار کردند. چند روز پس از اجرای طرح تفکيک جنسيتی در کتابخانه دانشکده مديريت دانشگاه شهيدبهشتی،تعدادی از نيروهای انتظامات با ورود به دانشکده اقتصاد اين دانشگاه به منظور برخورد انضباطی با دانشجويان، اقدام به گرفتن کارت دانشجويان دختری کردند که به نظر آنها پوششان طبق قوانين دانشگاه نيستند. اعتراض به بومی گزينی جنسيتی نيز همچنان ادامه دارد.
۱۴) لوح فشردهای با مضمون «افشاگری» عليه جنبش دانشجويی و «افشاگری» عليه دفتر تحکيم وحدت در دوران اصلاحات منتشر شده است. همچنين انجمنهای اسلامی دانشجويان دانشکده اقتصاد و علوم اداری، دانشکده مهندسی و علوم پايه و دانشکده ادبيات و علومانسانی دانشگاه سيستان و بلوچستان درباره توزيع شبنامه و سیدی، عليه اين تشکل و برخی از دانشجويان و نشريات دانشجويی اين دانشگاه خواندهاند، بيانيهای صادر کردند.
۱۵) جمعی از دانشجويان پسر خوابگاه مرکزی دانشگاه بينالمللی قزوين در اعتراض به وضعيت بد خوابگاه، بسته شدن زودهنگام در خوابگاه و برخورد نيروهای حراست با دانشجويان در مورد نوع پوشش دست به تحصن چندساعته زدند.
۱۶) بيش از ۱۸۰ نفر از دانشجويان خوابگاه دخترانه گلستان دانشگاه علوم پزشکی شيراز در نامه سرگشادهای به رئيس آن دانشگاه از احضارهای بیمورد، پروندهسازی برای دانشجويان اين خوابگاه، وضع قوانين محدودکننده و دخالت در حريم خصوصی دانشجويان، انتقاد کردند.
۱۷) روابط عمومی انجمن اسلامی کرمان در انتقاد از مديريت اين دانشگاه در برابر تشکلها و ممانعت از برگزاری برنامههای اين انجمن، اطلاعيهای منتشر کرد. آنطور که در اين اطلاعيه آمده از ابتدای سال تحصيلی چهار برنامه سخنرانی و ميزگرد اين تشکل به دستور مديريت دانشگاه لغو شده است. همچنين هیأت نظارت بر تشکل های دانشجويی دانشگاه ايلام با سخنرانی فاطمه صادقی و تريبون آزاد مخالفت کرد.
۱۸) بيش از يکهزار و ۸۰۰ نفر از دانشجويان دانشگاه تهران طی نامهای اعتراضی به فرهاد رهبر، رئيس اين دانشگاه خواستار برچيده شدن گيتهای امنيتی از صحن دانشگاه و «محيط تحصيل و زندگی» خود شدند.
۱۹) از سخنرانی سهراب رزاقیراد در دانشگاه خليجفارس بوشهر جلوگيری به عمل آمد. همچنين در حالی که قرار بود عليرضا رجايی، فعال ملی- مذهبی به مناسبت ۱۶ آذر، روز دانشجو در دانشگاه صنعتی اصفهان سخنرانی کند، يک روز مانده به برگزاری اين برنامه توسط وزارت علوم لغو شد. همچنين مراسم روز دانشجو، با مخالفت استانداری فارس و فرمانداری شيراز لغو شد. قرار بود در اين مراسم حبيبالله پيمان از شخصيتهای ملیـ مذهبی، بهاره هدايت مسوول روابط عمومی دفتر تحکيم و عباس حکيمزاده دبير سياسی دفتر تحکيم وحدت، پيرامون ۱۶ آذر و جنبش دانشجويی سخنرانی کنند. انجمن اسلامی دانشجويان دانشگاه علوم پزشکی شيراز نيز درخواست مجوزی برای سخنرانی ۹ نفر از روشنفکران و فعالان سياسی کشور، در اين دانشگاه، به هيات نظارت اين دانشگاه ارائه داده بود که هيات نظارت با سخنرانی هيچ کدام موافقت نکرد.از سوی ديگر درخواست انجمن اسلامی دانشجويان دانشگاه بيرجند مبنی بر دعوت از حسين مرعشی، معاون رئيسجمهور در دولت خاتمی برای سخنرانی در مراسم ۱۶ آذر اين دانشگاه با مخالفت رئيس دانشگاه روبهرو شد.
هيات نظارت دانشگاه سهند تبريزنيز با کليه سخنرانان پيشنهادی انجمن اسلامی اين دانشگاه به مناسب ۱۶ آذر مخالفت کرد. انجمن اسلامی دانشجويان دانشگاه سهند تبريز درخواست سخنرانی عباس عبدی، احمد زيدآبادی، مصطفی تاجزاده، حميدرضا جلايیپور و علویتبار را هفتهها پيش به هيات نظارت اين دانشگاه داده بود. همچنين هيات نظارت بر تشکلهای دانشگاه علوم پزشکی زنجان با درخواست انجمن اسلامی دانشجويان اين دانشگاه مبنی بر سخنرانی عباس حکيمزاده، دبير سياسی و بهاره هدايت، مسوول روابط عمومی دفتر تحکيم (طيف علامه) مخالفت کرد.
۲۰) مأموران در مواجهه با گردهمايی هزاران نفری دانشجويان در دانشکده علوم پايه دانشگاه بوعلیسينای همدان که برای شرکت در مراسم روز دانشجوی انجمن اسلامی دانشجويان همدان صورت گرفته بود با استفاده از گاز اشکآور در محيط بسته دانشکده دانشجويان را وادار به خروج از دانشگاه کردند.
۲۱) دانشجويان دانشگاه جندیشاپور در اعتراض به کمبود امکانات پزشکی در اين دانشگاه و عدمتحقق وعدههای مسوولان تجمع کردند.
۴- وضعيت زنان
۱) عشا مومنی دانشجوی رشته کارشناسی ارشد ارتباطات و هنر در دانشگاه ايالتی کاليفرنيا که برای ديدار با خانواده و برخی تحقيقات دانشجويی به ايران سفر کرده است پس از حدود يک ماه بازداشت، از زندان آزاد شد. نگين شيخالاسلامی که در سابق مسووليت انجمن فرهنگی اجتماعی زنان آذرمهر کردستان را بهعهده داشت، بازداشت شد.
۲) مهری مشرفی به همراه همسرش عباس جوادی دوست و دو دخترشان بازداشت شدند که دو دخترشان بعداٌ آزاد شدند.
۳) ناهيد کشاورز، محبوبه حسين زاده، سعيده امين و سارا امينيان در دادگاه انقلاب حاضر شدند. سوسن طهماسبی نيز در شعبه يکم دادياری امنيت دادگاه انقلاب حاضر شد و مورد بازجويی قرار گرفت. همچنين جلسه دادگاه خديجه مقدم و همسرش اکبر خسروشاهی دوشنبه ۳۰ آبان تعيين شد. جلسه محاکمه فاطمه گفتاری عضو زنان آذرمهر کردستان در دادگاه انقلاب سنندج و محبوبه کرمی در تهران برگزار شد.
۴) محکوميت زينب پيغمبرزاده به يک سال حبس که به مدت سهسال تعليقی خواهد بود، از سوی دادگاه تجديدنظر تاييد شد. براساس اين حکم، زينب پيغمبرزاده موظف است هر چهارماه يکبار خود را به مراجع مسئول معرفی کند. نسرين افضلی نيز به شش ماه حبس و ده ضربه شلاق تعليقی محکوم شد. معصومه ضياء به سه سال حبس تعليقی و معرفی هر چهار ماه يکبار به مراجع مسئول و رضوان مقدم به حبس تعليقی محکوم شدند.
۵) زينب بايزيدی که از چهار ماه پيش در زندان بسر میبرد، بدون اطلاع وکيل و خانوادهاش، برای طی کردن دوران محکوميت چهار ساله خود، به زندان مرکزی زنجان انتقال داده شد. از سوی ديگر حکم هانا عبدی در دادگاه تجديد نظر از پنجسال به يکسال و نيم کاهش يافت و مکان تبعيد هم به رزن همدان تغيير يافت.حکم يک سال زندان حميده نبویچاشمی نيز پس از شرکت در مراسمی در گورستان خاوران تائيدشد.( اين در حالی است که علی صارمی و ميثاق يزدان پناه بلاتکليف و محمدعلی منصوری که به ۱۷ سال زندان همراه با تبعيد و محسن نادری به يک سال زندان محکوم شده اند، اينک در زندان به سر می برند. آنان نيز از جمله بازداشت شدگان حاضر در گورستان خاوران هستند.)
۶) منزل پرستو الهياری از فعالان کمپين يک ميليون امضا مورد تفتيش قرار گرفت. ماموران پليس ضمن تفتيش خانه و ضبط لپتاپ، دفترچههای تاثير قوانين بر زندگی زنان، سیدی، کتاب و آلبوم شخصی وی را ضبط کردهاند.
۷) خانواده دکتر زهرا بنیيعقوب، پزشک جوانی که سال گذشته در بازداشتگاهی در همدان به طرز مشکوکی درگذشت، با انتشار گزارش مفصلی از پرونده وی که پس از صدور حکم تبرئه متهمان توسط دادگاه همدان با رای ديوانعالی کشور به تهران منتقل شده، نسبت به بلاتکليفی وضعيت اين پرونده ابراز نگرانی کردهاند.
۸) شهناز غلامی که در نوزدهم آبان ماه بازداشت شده از تاريخ ۲۹ آذر دست به اعتصاب غذا زد.
۹) فرانک فريد فعال آذربايجانی احضارشد. او قرار بود در کنفرانس حقوق زنان در ترکيه شرکت کند که موفق به انجام اين کار نشد.
۵- وضعيت اعدامی ها ، متهمان زير ۱۸ سال و ...
در اين ارتباط گزارش پاييز به شرح زير است:
الف- نوجوانان زير ۱۸ سال
۱ ) غلامرضا ج که به هنگام ارتکاب جرم زير ۱۸ سال سن داشته است در زندان اصفهان اعدام شد.
ب- ساير موارد
۱ ) فاطمه پژوه و ۹ نفر ديگر اعدام شدند.
۲ ) ديوان عالی کشور حکم سنگسار زنی به نام افسانه رادر شيراز تائيد کرد.
۳ ) زنی به نام شهلا در شهرستان رودان به جرم قاچاق مواد مخدر به اعدام محکوم شده که باردار است.
۴ ) قطع دست يک سارق در کرمانشاه که به ۳۰ ضربه شلاق و شش ماه حبس نيز محکوم شده است.
۶- وضعيت افرادی که به مذاهبی به جز مذهب شيعه اعتقاد دارند
موارد اعتراض حقوق بشر افرادی که به مذاهبی به جز مذهب شيعه اعتقاد دارند در فصل پاييز نيز به شکل بارزی مشهود بود که به برخی از آنها اشاره می شود :
۱) تلاش برای دخالت در مسايل مذهبی مناطق سنی نشين با هدف تغيير آيين مذهبی اهل سنت با انتقاد برخی از علمای اهل سنت شهرهای استان آذربايجان غربی مواجه شده است. به گونه ای که آنان به مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی اعتراض کرده اند.
۲) امير حمزهکردی از طلاب حوزه علميه مدينهالعلوم شهر خاش بازداشت شده است. همچنين وضعيت جسمانی ايوب گنجی روحانی اهل سنت نامناسب گزارش شده است.
۳) شعبه ۱۰۱ دادگاه جزائی قم، خواندن نماز توسط اميرعلی محمدلباف، از دراويش سلسله نعمتاللهی گنابادی را مصداق نشر اکاذيب دانست و وی را به تحمل ۵ سال حبس، ۷۴ ضربه شلاق و ۱۰ سال تبعيد به شهر بابک محکوم کرد. اين حکم در شعبه ۸ دادگاههای تجديدنظر به تاييد رسيده است.
۴) ايجاد تضييقات و جلب و احضار عده ای از بهاييان از مواردی است که به کانون مدافعان حقوق بشر گزارش شده است. زليخا موسوی، روحيه يزدانی و علی عسگر روانبخش به تحمل دو سال حبس توسط دادگاه انقاب ياسوج محکوم شده اند. برخی گزارش های رسيده از بازداشت طرازالله (ضياء) الله وردی و سونيا تبيانيان حکايت دارد.
۵) محمود متينآزاد و آرش بصيرت، دو مسيحی شيرازی که پيشتر به دليل ارتداد، حکم اعدام دريافت کرده بودند، تبرئه و آزاد شدند.
۶) عبادالله قاسم زاده، سهند علی محمدی و بخشعلی محمدی سه تن از زندانيان اهل حق در زندان اروميه به زندان مرکزی يزد جهت گذراندن محکوميت ۱۳ سال حبس تعزيری توام با تبعيد خود منتقل شدند. مهدی قاسم زاده و يونس آقايان نيزاز جمله زندانيان اهل حق اروميه هستند که به اعدام محکوم شده اند و همچنان در اين زندان به سر می برند.
بخش دوم – حقوق اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی
بر اين اساس که دولت ايران ميثاق بين المللی حقوق اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی (۱۹۶۶) را امضا کرده و به موجب مجموعه تعهداتی که پذيرفته است، در مقابل ايرانيان و جهانيان مسئوليت داخلی و بين المللی دارد، نه تنها بايد از مداخله در حريم آزادی های مدنی و سياسی افراد پرهيز کند، بلکه بايد درتأمين برابری واقعی افراد و فراهم ساختن رفاه همگانی و انجام اقدامات ايجابی در اين خصوص کوشا باشد. با اين حال کمتر حوزه ای از زندگی ايرانيان اعم از اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی شاخص اميدوار کننده ای را ترسيم می کند.
اما در اين ميان هرگونه تحرک اقشار کم درآمدی چون کارمندان، معلمان و کارگران برای مطالبه حقوق صنفی خود، به اقدام عليه امنيت ملی تعبير شده و سرکوب می شود. گزارشی از وضعيت برخورد با فعالان فرهنگی و کارگری در پاييز ۱۳۸۷ به شرح زير است :
نخست : وضعيت معلمان
- معلمان در پاييز ۱۳۸۷ دست کم با يک مورد احضار ويک مورد صدور حکم قضايی در مورد همکاران خود به شرح زير رو به رو شدند:
الف- احضارها
۱ ) گودرز شفيعيان که از اعضای کانون صنفی معلمان است از سوی واحد تخلفات اداری استان فارس احضار شد.
ب- صدور احکام قضايی
۱ ) علی پاسبار، معلم مهابادی، از سوی دادگاه انقلاب اين شهر به تحمل دو سال حبس تعزيری و ۴ سال حبس تعليقی محکوم شد. وی به اقدام عليه امنيت و همکاری با يکی از احزاب غيرقانونی متهم بود.
ج- ساير موارد
۱) دبيرکل فدراسيون آموزش بينالملل که بيش از ۳۰ ميليون معلم از ۱۷۱ کشور در آن عضويت دارند، در نامهای نسبت به آنچه که «برخورد با اعضای اتحاديه معلمان در ايران» ناميد، ابراز نگرانی کرد. وی در اين نامه که برای محمود احمدینژاد رئيسجمهور اسلامی ايران، ارسال شده است از بازداشت و زندانیکردن ۳۷ نفر از معلمان و اعضای کانونهای صنفی که قصد شرکت در جلسه روز ۲۶ شهريورماه را داشتند انتقاد کرد.
۲) کانون صنفی معلمان ايران در نامهای سرگشاده خطاب به محمود احمدینژاد با يادآوری شعارهای انتخاباتی او در سال ۸۴ درباره فرهنگيان نسبت به عدم اجرايی شدن اين وعدهها اعتراض کرد. همچنين اين کانون در بيانيه ای به مناسبت ۱۴ مهر روز جهانی معلم از اينکه برای برگزاری يک مراسم که هر ساله توسط ميليونها معلم در سراسر جهان برگزار میشود، محدوديت ايجاد میشود، انتقاد کرد.
دوم : وضعيت کارگران
۶ مورد احضار ، يک مورد بازداشت ، ۵ مورد محکوميت قضايی و موارد پرشمار عدم پرداخت حقوق کارگران و برگزاری اعـتصابات صنفی بــعنوان نمونه ای از وضعيت کارگران در پاييز ۱۳۸۷ گزارش شده است که به بخشی از آنان که به کانون مدافعان حقوق بشر گزارش شده، می پردازيم :
الف – احضار
- علی نجاتی، فريدون نيکوفرد، جليل احمدی، قربان علی پور و محمد حيدری به همراه ابوالفضل عابدينی به دادگاه انقلاب دزفول احضار شدند.
ب- بازداشت
- بر اساس گزارش های رسيده طيب ملايی در سنندج بازداشت شد.
ج- صدور احکام قضايی
- عطا باباخانی، سعيد ترابيان، يعقوب سليمی و علیزاده حسينی چهار تن از کارگران تعليقی شرکت واحد اتوبوسرانی تهران و حومه از سوی دادگاه انقلاب تهران به تحمل شش تا ۱۴ ماه حبس تعليقی محکوم شدهاند. داوود رضوی عضو هياتمديره سنديکای کارگران شرکت واحد اتوبوسرانی تهران و حومه نيز به ۱۲ ماه زندان که به مدت سه سال به حالت تعليق درآمده، محکوم شده است.
د- ساير موارد
۱) طبق اخبار رسيده به سنديکای کارگران شرکت واحد، قرار بوده ١٢ آبان ١٣٨٧ منصور اسالو، رئيس هيات مديره سنديکای شرکت واحد جهت معاينات چشم و قلب به بيمارستان لبافینژاد منتقل شود اما ماموران بهجای انتقال اسالو تلاش کردند او را به بيمارستان فارابی منتقل کنند که اين امر با مقاومت منصور اسالو مواجه شد. منصور اسالو میگفته که پرونده من و پزشکانی که زير نظر آنها مداوا میشوم در بيمارستان لبافینژاد است حاضر نشده به بيمارستان فارابی منتقل شود و در نهايت بدون معاينه مجدد به زندان رجايی شهر منتقل شده است.
۲) حدود ۵۰۰ نفر از کارگران شرکت لاستيک سازی البرز در مقابل دفتر اين شرکت نزديک ميدان ونک تهران تجمع اعتراض آميز بگزار کردند. در پلاکاردهای اين افراد آمده بود که ۷ ماه بدون دريافت حقوق و هيچ مزايايی از اين شرکت کار کرده اند. در کنار اين تجمع صنفی، اعتراضهای صنفی ديگری نيز توسط کارگرانی که حقوق خود را دريافت نکردهاند در پاييز گزارش شده است.
سوم: ميراث فرهنگی
۱) تعدادی از شهروندان اصفهانی در اعتراض به عبور مترو از خيابان تاريخی چهارباغ اصفهان، روبهروی دبيرخانه شورای شهر اصفهان تجمع کردند. تجمعکنندگان معتقد بودند اقدام شورای شهر بر خلاف دستور قضايی مبنی بر تعطيلی و توقف عمليات مترو در چهار باغ عباسی بوده و بر خلاف منافع عمومی و مصالح ميراث فرهنگی کشور است.
۲) به دنبال اعلام روز هفتم آبان ماه به عنوان روز جهانی کوروش با محاصره پاسارگاد از سخنرانی کورش زعيم از فعالان ملی ممانعت به عمل آمد.
خاتمه
کانون مدافعان حقوق بشر در شرايطی که تحت شديدترين فشارها برای جلوگيری از فعاليتش قرار دارد بار ديگر با اعلام ايمان خود به حقوق بنيادين بشر، حيثيت و ارزش شخصيت انسانی و تساوی حقوق ميان زن و مرد و اعلام هميشگی تأسف عميق خود در مورد استمرار سياست ها و رويکردهای غير خردمندانه ای که حاصلی جز فرصت سوزی و حسرت عمومی به بار نياورده است، مجموعه قانونگذاران، مجريان و ناظران را بر حسن اجرای قوانين و انجام تکاليف قانونی خود طبق قانون اساسی و اسناد لازم الاجرای حقوق بشری فرا می خواند و ياد آور می شود که منافع ملی و پيشرفت کشور در گرو اجرای قوانين و رعايت حقوق و آزادی های بنيادين افراد است. تضمين دوام قدرت نه در بی توجهی به خواسته های ملت و سرکوب و خشونت نسبت به آنان، که در تأمين مطالبات واقعی مردم و جلب رضايت همگانی نهفته است.
بنابراين اگرچه در روزهای گذشته موانعی بر سر راه فعاليت های شيرين عبادی رييس کانون مدافعان حقوق بشر قرار داده شده است، به گونه ای که دفتر وکالت او ابتدا توسط افرادی که خود را مأمور مالياتی معرفی می کردند، بازرسی و برخی از وسايل آن از جمله دو عدد رايانه ضبط شد و پس از آن عده ای که خود را دانشجوی بسيجی می ناميدند با طرح شعارهايی از جمله «اسراييل جنايت می کند، عبادی حمايت می کند» در مقابل منزل او تجمع کرده و تابلوی وکالت او را کنده و لگدکوب کردند و با رنگ شعارهايی عليه شيرين عبادی بر ديوار منزل او نوشتند، اعمالی که در حضور دو مأمور نيروی انتظامی که بر اساس درخواست شيرين عبادی به محل آمده و ناظر اين اقدامها بودند، انجام شد و دو مأمور حاضر اقدامی برای جلوگيری از اعمال غير قانونی تجمعکنندگان انجام ندادند، اما در هر صورت، کانون مدافعان حقوق بشربه وظايف خود در دفاع از حقوق بشر و کرامت انسانی ادامه میدهد. همانگونه که اين سازمان مردم نهاد در ابتدای درگيریهای غزه، بيانيهای در نفی خشونت و کشتار مردم بیسلاح و انتقاد از عملکرد اسراييل منتشر کرده بود.
از همينرو کانون مدافعان حقوق بشر مجموعه حاکميت ايران را به درک واقع بينانه تحولات جامعه ايران و اجرای تعهدات بينالمللی خود در زمينه اجرای ضوابط حقوق بشر و پايبندی به کنوانسيون بينالمللی حقوق مدنی، سياسی و کنوانسيون بينالمللی حقوق اقتصادی، اجتماعی که سالها قبل به آنها ملحق شده است، فرا می خواند، به آن اميد که شاهد ايرانی آباد و آزاد باشيم.
کانون مدافعان حقوق بشر
۱۶/۱۰/۱۳۸۷