وزير امور خارجه‌ آلمان: ايران به‌جای تحريکات غيرضروری گام‌های سازنده بردارد، دويچه وله

وزير امور خارجه‌ی آلمان از ايران خواست تا «تحريکات غيرضروری» را کنار بگذارد. وی يک روز پس از افتتاح تاسيسات اتمی جديد ايران توسط محمود احمدی‌نژاد، سياست اوباما مبنی بر مشارکت دادن ايران در مذاکرات گروه ۵+۱ را ستايش کرد.

فرانک والتر اشتاين‌ماير، روز جمعه (۱۰ آوريل - ۲۱ فروردين)، در رابطه با تصميم آمريکا مبنی بر مذاکره‌ی مستقيم با ايران در خصوص برنامه‌ی اتمی اين کشور موضعگيری کرد. اشتاين‌ماير اعلام کرد که اين تصميم «تاييدی است بر جديت سياست جديد آمريکا در قبال ايران».

به‌گفته‌ی وزير امور خارجه‌ی آلمان، شرکت مستقيم ايالات متحده در اين گفت‌وگوها «به پيشنهاد آمريکا برای تغيير بنيادين در مناسبات‌اش با ايران وزنی ويژه می‌بخشد».

اشتاين‌ماير اعلام کرد: «من ايران را فرامی‌خوانم تا از شانس آغازی نو در مناسبات ايران و آمريکا پس از سال‌های طولانی بی‌ارتباطی ميان دو کشور استفاده کند. به‌جای تحريکات غيرضروری، در شرايط کنونی، گام‌های سازنده در جهت اعتمادسازی متقابل ضرورت دارد».

ناظران احتمال می‌دهند که منظور اشتاين‌ماير از «تحريکات غيرضروری» وارد آوردن اتهام جاسوسی به رکسانا صابری، خبرنگار ايرانی-‌آمريکايی از سوی قوه قضاييه‌ی ايران است.

پيش از اين، هيلاری کلينتون، وزير امور خارجه‌ی آمريکا، از اين مسئله ابراز نگرانی کرده و خواستار آزادی فوری رکسانا صابری شده بود. واشنگتن همچنين طی نامه‌ای از تهران خواسته بود تا امکان بازگشت خانم صابری و دو شهروند ديگر آمريکايی به ايالات متحده را فراهم کند.

وزير خارجه‌ی آلمان يک روز پس از افتتاح تاسيسات جديد اتمی ايران توسط محمود احمدی‌نژاد، رييس جمهوری ايران، زبان به ستايش از سياست باراک اوباما برای نزديکی به ايران گشوده است. رسانه‌های غربی اقدام رييس جمهوری ايران را در گشايش يک کارخانه‌ی جديد غنی‌سازی اورانيوم، اقدامی "نمايشی" ارزيابی کردند که می‌تواند تحريک‌آميز تلقی شود.

ترديد آمريکا در مورد «پيشرفت‌های جديد» ايران

محمود احمدی‌نژاد، روز پنج‌شنبه ۲۰ فروردين، در مراسم موسوم به «جشن ملی هسته‌ای» از پيشرفت‌های جديدی در برنامه‌ی اتمی ايران خبر داد.

رييس جمهوری اسلامی ايران، در جريان افتتاح کارخانه‌ی جديد در اصفهان و نام بردن از دو دستاورد «تکميل چرخه‌ی سوخت هسته‌ای» و «آزمايش سانتريفوژهای جديد»، همزمان، بی‌آنکه مشخصا نامی از آمريکا ببرد، آمادگی خود را برای گفت‌وگوی مستقيم اعلام کرد.

ايران از «مرحله‌ای جديد» در غنی‌سازی اورانيوم سخن می‌گويد. اما هيلاری کلينتون، وزير امور خارجه‌ی آمريکا، به اين پيشرفت‌ها با ديده‌ی ترديد می‌نگرد و معتقد است که ميان اين ادعاها و مشاهدات چند هفته پيش آژانس بين‌المللی انرژی اتمی «تفاوتی بزرگ» به چشم می‌خورد.

يکی از سخنگويان دولت آمريکا تاکيد کرده است که داوری درباره‌ی ارقام ارائه‌شده از سوی ايران در خصوص راه‌اندازی ۷ هزار سانتريفوژ، با ترديد همراه است. هيلاری کلينتون نيز گفت که «اين‌گونه سخنان» برای واشنگتن «اهميت چندانی ندارد».

غرب نگران ساخت رآکتور آب سنگين اراک است

ايران در حال ساختن يک رآکتور تحقيقاتی آب سنگين در اراک است. روشن نيست که کار اين تاسيسات تا کجا پيش رفته است، زيرا ايران همواره از بازديد بازرسان آژانس از اين منطقه جلوگيری کرده است.

اما تصويرهای ماهواره‌ای نشانگر پيشرفت‌های جدی در تاسيسات اراک هستند. تا زمانی که در رآکتور آب سنگين اراک از مواد هسته‌ای استفاده نشود، ايران از لحاظ حقوق بين‌الملل موظف به راه‌دادن بازرسان آژانس به اين تاسيسات نيست. اما ساخت رآکتور آب سنگين، غرب را نگران می‌کند، زيرا در جريان توليد برق در نيروگاه‌های آب سنگين، پلوتونيوم توليد می‌شود که می‌توان از آن در ساختن بمب اتمی استفاده کرد.

خاوير سولانا، مامور دعوت از ايران

گروه ۵+۱، متشکل از آمريکا، فرانسه، بريتانيا، روسيه، چين و آلمان، سال‌هاست که در جستجوی راهی ديپلماتيک برای حل برنامه‌ی مناقشه‌برانگيز ايران هستند.

پس از روی کار آمدن اوباما و تغيير سياست کاخ سفيد در قبال ايران و نيز اعلام آمادگی تلويحی ايران برای شرکت در مذاکرات مستقيم، شامگاه چهارشنبه، ۸ آوريل، ديپلمات‌های شش دولت در لندن به توافق رسيدند که هر چه سريع‌تر با طرف ايرانی گفت‌وگو کنند. خاوير سولانا، مسئول سياست خارجی اتحاديه‌ی اروپا، مامور شده است تا قراری را برای اين گفت‌وگوها با ايران تنظيم کند.

آمريکا هيچ رابطه‌ی ديپلماتيکی با ايران ندارد. برای نخستين بار اين ويليام برنز، معاون وزير خارجه آمريکا در امور سياسی، بود که در گفت‌وگوهای با تهران شرکت کرد. اين ديدار در ماه ژوييه‌ی سال گذشته در ژنو انجام گرفت و برنز در آن تنها نقش ناظر را داشت.

ديدارِ در پيشِ گروه ۵+۱

حال ديپلمات‌های اروپايی انتظار دارند که با شرکت ايران در گفت‌وگوهای گروه ۵+۱ و احساس جدی گرفته‌شدن از سوی آمريکا، پيشرفت‌های ملموسی در حل اختلافات غرب و جمهوری اسلامی حاصل شود.

گروه ۵+۱ پيشتر بسته‌ای از مشوق‌های گسترده‌ی اقتصادی را به ايران پيشنهاد کرده و در مقابل از ايران خواسته بود که برای تداوم مذاکرات، غنی‌سازی اورانيوم را متوقف کند. حال وزيران امور خارجه‌ی شش دولت می‌خواهند به‌زودی با يکديگر ديدار کرده و در اين مورد مشورت کنند که آيا می‌خواهند پيشنهاد پيشين خود را گسترش دهند يا با همان پيشنهادها گفت‌وگو با ايران را آغاز کنند.