آيدين آغداشلو: ما چيزي به اسم انيميشن نداريم، ايلنا

تهران- خبرگزاري كار ايران

ما چيزي به اسم انيميشن نداريم كه در سطح جهان مقايسه شود.

" آيدين آغداشلو" در گفت و گو با خبرنگار گروه هنري ايلنا در خصوص جايگاه انيميشن در ايران با بيان اين مطلب گفت: انيميشن در ايران چند دوره مختلف را طي كرده تا به اين جا ر سيده است دوره اول تجربه اي بوده است كه به وسيله بعصي پيش تازها مانند" جعفر تجارتي" صورت گرفت كه ناشيانه و اوليه بود. ولي هم چنان نشان مي داد كه هنرمندان ايراني مايلند در اين رشته كار كنند.
وي ادامه داد : دوره دوم كه با تشكيل كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان همراه بود , در دهه هاي 40 و 50 مروج و مشوق انيميشن شد و تعدادي از هنرمندان گرافيست كه در كار گرافيك صاحب شهرت بسيار بودند فيلم هاي انيميشن خودشان را به وجود آوردند .كساني مانند" فرشيد مثقالي"،" نفيسه رياحي"، "علي اكبر صادقي"،" نورالدين كلك" و ده ها هنرمند ديگر. در اين دوره انيميشن هاي قابل توجهي ساخته شد كه تعدادي جوايز مهم را هم از آن خود كردند.
"آغداشلو "خاطر نشان كرد : متاسفانه در دوره بعد از انقلاب توجه چنداني به انيميشن نشد و شايد در طول 10 سال اخير با استفاده از كاربرد كامپيوتر تجربه هاي تازه اي صورت گرفته است. اما در قياس با آن چيزي كه در جهان معاصر مي گذرد انيميشن ما راه بسيار طولاني در پيش دارد. ما هنوز قادر نيستيم انيميشن هاي داستاني پر كار و مفصل به وجود بياوريم كه آن هم به علت عقب افتادگي تكنولوژيك و به علت نداشتن تجربه و سابقه و عدم وجود موسساتي است كه بتوانند اين كار را به عهده گيرند.
اما در وجه ديگر انيميشن يعني خلاقيت و انديشه ابداع. خلاقيت به هزينه هاي عظيم و تكونولوژي پيشرفته نياز دارد. حمايت هاي لازم صورت بگيرد، حرف هاي بسياري بايد براي گفتن در ميان باشند.
وي افزود: هنوز هنرمنداني كه در دهه 50-40 براي كانون پرورش فكري كودكان مي كردند فعال هستند و مي توانند نمونه هاي شايد بهتر هم داشته باشتد يكي از مراكزي كه در پيشرفت اين كار مي تواند جايگزين كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان باشد خود رسانه صدا و سيما است. اما متاسفانه نمونه هايي كه در دوره اخير ساخته شده چندان قابل توجه و اميد دهنده نيستند اين كاربه تصميم گيري و بودجه و حمايت نياز دارد كه هر سه اين ها را صدا و سيما به صورت بالقوه دارد.
" آغداشلو" در ادامه درباره ساخت انيميشن در كارگاه هاي كوچك گفت: تصور كارگاه هاي كوچكي كه نمونه هاي عالي انيميشن ايراني توليد مي كنند، تصور چنداني بعيدي نيست. اما اين كار سرمايه گذار قابل توجهي دارد كه در عين حال مخارج تهيه را به خاطر نبودن امكانات نمايش كافي قابل جبران و برگشت نمي كند اين كار نياز به تهيه كنندگي بسيار حرفه اي و بازاريابي در سطح وسيعي دارد. به همين علت كه شايد توقع زيادي از كارگاه هاي كوچك در اين زمينه نمي توان داشت اما حمايتي كه در مورد سينماي ايران از طريق وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي صورت مي گيرد و تقريبا بخش عمدهاي از مخارج توليد به صورت وام هاي مختلف تامين مي شود كه اگر درباره سينماي انيميشن صورت گيرد اين سينما مي تواند به وجود آيد و بر پاي خود بايستد.
" آيدين آغداشلو" در خصوص بي مخاطب شدن انيميشن هاي سنتي اظهار كرد: انيميشن هاي مذهبي نمي توانند تنها به پس زمينه معتبر و مورد احترام خود ,تكيه كند.در اين نوع انيميشن هم قالبداستاني ,تخيل,خلاقيت و مهارت اجراي ضروري است و با كار درخشان و تخليل عالي مي توان حرمت و احترام اين زمينه را به جاي آورده است.
بهترين مثالي كه در اين زمينه مي توان عنوان كرد فيلم انيميشن داستاني نه چندان موفق زندگي "حضرت موسي است (ع)كه در آمريكا تهيه شده است. اين فيلم هر چند نتوانست موفقيت تجاري به دست آورد اما مثال قابل توجهي از اين نحوه برخورد خلاقانه با يك متن تاريخي و مذهبي است. اگر به نظر مي رسد كه انيميشن هاي مذهبي مخاطبين خود را به اندازه كافي راضي نمي كنند در مورد ديگر انواع انيميشن ما نيز صادق است .
مسئله به اين صورت نيست كه انيميشن هاي مذهبي مخاطب ندارد اما انيميشن هاي تجاري تبليغاتي و سرگرم كننده ما مخاطب دارند ما يا مي توانيم انيميشن خوب بسازيم و يا نمي توانيم و لاغير.

وي در خاتمه درباره گرايش بيشتر كودكان به انيميشن هاي خارجي نسبت به انيميشن هاي ايراني گفت: انيميشن هاي ما اغلب خشك، ساده, ابتدايي و بدون تخيل و لطف است البته اين نكته را نبايد فراموش كنيم كه انيميشن نياز چنداني به زبان ندارد مثلا فيلم هاي" تام و جري" در هر فرهنگ متفاوتي قابل درك و لذت بردن است. كودكان و بزرگسالان ما اگر معنا و لطف وهويت خاصي كه متعلق به سمت و سوي ما باشند را بيابند همان قدر لذت خواهند برد.
و اگر ارتباط برقرار نمي شود اشكال از مخاطب نيست. بلكه از فيلم ساز است وقتي سازنده حرفي براي گفتن ندارد و نمونه هاي بسيار ابتدايي مي سازد،بيننده هيچ اجباري ندارد كه نوع ديگري را جايگزين آن نكند. انيميشن زبان جهاني دارد و براي هر سن فرهنگي قابل استفاده است.