هاشم آقاجری: بايد به انديشه‌ی‌ مخالف احترام بگذاريم، ايسنا

خبرگزاری دانشجويان ايران - تهران
سرويس: سياسی

مراسمی با عنوان « در دفاع از آزادی بيان» با سخنرانی دکتر هاشم آقاجری و دکتر جلايی‌پور عصرسه‌شنبه از سوی انجمن اسلامی دانشکده ادبيات دانشگاه تهران در تالارمولوی اين دانشکده برگزار شد.

به گزارش خبرنگار سياسی خبرگزاری دانشجويان ايران (ايسنا)، هاشم آقاجری طی سخنانی در اين مراسم که به مناسبت سالروز آزادی بيان و انديشه برگزار شد، اظهار کرد: اعلام ۱۸ آبان به عنوان سالگرد آزادی بيان يک نشانه است؛ نشانه‌ی ۷۰ سال مبارزه‌ی دانشگاه برای برافراشتن پرچم آزادی.

وی با بيان اينکه دانشجويان و دانشگاهيان آزاده هم‌اکنون ۷۰ سال است که پرچم آزادی را در دستان هر چند ضعيف و نحيف خود نگه داشته‌اند، تصريح کرد: شايد به نمايندگی از ۷۰ ميليون نفر ملت ايران، دانشگاه وجدان بيدار و قلب تپنده ملت ايران است و در طول ۷۰ سالی که از تاسيس دانشگاه می‌گذرد، هميشه تپيده است.

آقاجری افزود: دانشجويان در هر شرايطی اجازه نداده‌اند پرچم آزادی به زمين بيفتد.

اين فعال سياسی، با اشاره به نامگذاری ۱۸ آبان به عنوان روز آزادی بيان و با بيان اين‌که چند سالی است که اين روز را گرامی می‌دارند، گفت: حکمی که در ۱۸ آبان صادر شد تنها حکم اعدام من نبود؛ من هم قطره‌ای از دريای بی‌شمار دانشگاهيان و آزادگان اين سرزمين بوده و هستم.

آقاجری با بيان اينکه البته در تاريخ ما اين نخستين‌بار نبود که برخی آزادی را نشانه گرفته بودند، گفت: اين قصه، قصه‌ی دراز تاريخ ما است. به طوری که در وجدان جمعی مردم ما منصور حلاج بر دار، يک نماد و سنبل است که تنها جرمش بيان بود.

به عقيده‌ی اين فعال سياسی، دانشجويان با نامگذاری ۱۸ آبان به عنوان روز آزادی بيان و عقيده در واقع می‌خواهند اعلام کنند که در مقابل امحای آزادی، ترور انديشه و اعدام بيان عقيده‌ی آزاد ايستاده‌اند.

آقاجری با اشاره به فعاليت‌های انجمن اسلامی دانشجويان دانشگاه تهران و علوم پزشکی تهران و با بيان اينکه اين دانشجويان هيچ عقد اخوتی با شخص بنده نبسته‌اند، گفت: آنها با آرمان‌های بلند انسانی و دينی‌شان عقد اخوت بسته‌اند.

اين فعال سياسی، تصريح کرد: اسلامی که دانشجويان می‌شناسند اسلامی است که پرچم آزادی را بلند کرده و پيشوای بزرگش علی (ع) به آنها گفته که هر گونه زنجير بردگی و بندگی را بشکنيد. اسلامی است که هر جا حقيقت ايستاده آنجا می‌ايستد و آنجا که حقيقت باشد آزادی هست.

وی افزود: دانشجويان با آرمان عدالت پيمان بسته‌اند، اما عدالت انسانی، عدالتی است که لازمه‌ آن آزادی است.

آقاجری با بيان اين که عدالت حيوانی يعنی تقسيم برابر علف ميان گوسفندان و چوپان و شعبان عادل چوپانی است که برای گوسفندان کوچک‌ترين کرامت و استقلال قائل نيست، اما پدرسالارانه به آنها لطف می‌کند و علف را عادلانه توزيع می‌کند، گفت:

اما در جامعه‌ی انسانی و اسلامی که ما از آن دفاع می‌کنيم عدالتش انسانی است و در اين عدالت آزادی شرط اول است و جايی که آزادی نيست، عدالت هم نيست.

آقاجری به تفاوت انسان با اشياء، گياهان، سنگ‌ها و جانوران اشاره کرد و گفت: آنچه که انسان را انسان و شايسته‌ی خلافت بر زمين کرده انسانيت، خردمندی و صاحب اختيار بودن و البته عشق است.

اين فعال سياسی، همچنين به اين موضوع نيز اشاره کرد که مقام انسان آن‌چنان اعتلاء پيدا می‌کند که بايد مسجود فرشتگان شود و اين انسان آنقدر انسانيتش در گرو انتخاب و آزادی است که سرنوشت و تقدير خودش را و اينکه به بهشت و جهنم برود خودش انتخاب می‌کند.

وی به اين موضوع نيز اشاره کرد که آدم تا سرنوشت خود را انتخاب نکرد، آدم نشد. انتخابی که منجر به هبوط او از بهشت شد.

اين فعال سياسی، با بيان اينکه در رابطه با آزادی بيان می‌توان بحث فلسفی، دينی و اجتماعی و همچنين تاريخی ارايه کرد و ضرورت آزادی بيان را نتيجه گرفت، افزود: اما اين توضيح واضحات است؛ چرا که بعيد می‌دانيم کسی مخالف آزادی بيان باشد، البته کسانی هستند که مخالف آزادی بيان مخالفان هستند اما آنها نيز با آزادی بيان خود مخالف نيستند.

وی افزود: تا زمانی که محروميت از آزادی نباشد، قدر آزادی را نمی‌دانيم و در اين ميان همه به يک ميزان احساس نياز به آزادی نمی‌کنند و همه به يک صورت قدر آزادی را نمی‌دانند.

آقاجری تصريح کرد: اگر کسی انديشه نداشته باشد، چيزی به عنوان آزادی انديشه برايش مطرح نمی‌شود و به همين خاطر آزادی بيان با آزادی انديشه ارتباط دارد و در تمام دنيا، آزادی بيان اصلی‌ترين مساله‌ی صاحبان انديشه و متفکران است.

وی با اشاره به اينکه در هيچ جامعه‌ای صاحبان قدرت، موانع و مزاحمان را دوست ندارند، ابراز عقيده کرد که هيچ‌گاه صاحبان قدرت آزادی را به جوامع تقديم نکرده‌اند و جوامع بايد طالب آزادی باشند و بايد طلب آزادی از درون بجوشد تا از بيرون چشمه‌ی آزادی به جريان بيافتد.

اين فعال سياسی، يادآور شد: به ميزانی که جامعه درگير پرسش، نقد، جست‌وجوی ذهنی و انديشه می‌شود احساس نياز به آزادی می‌کند و در طلب آزادی به حرکت درمی‌آيد و علت اينکه در اين ۷۰ سال در راس شعارهای دانشگاه، آزادی وجود داشته اين بوده که دانشگاه محل انديشه بوده است.

آقاجری افزود: دانشجويان مدافعان پيگير زحمت‌کشان، کارگران و درماندگان بوده‌اند.

وی يادآور شد: امروز نيز دانشجويان در کنار زحمت‌کشان هستند؛ چرا که خودشان به طور عمده فرزندان اين قشر از جامعه هستند.

اين فعال سياسی، با تاکيد بر اينکه دانشجويان پيگيرترين گروه‌های ضد امپرياليستی بوده‌اند، گفت: يک بعد ۱۶ آذر، دفاع از ايران در مقابل امپرياليسم آمريکايی و انگليسی بود.

وی در ادامه مدعی شد که کسانی به نام مبارزه با امپرياليسم و دفاع از محرومان، شعار آزادی‌خواهی دانشجويان را دفع می‌کنند و آن را به ابزاری در دست قدرت‌های خارجی تبديل می‌کنند.

وی راز اينکه دانشگاه پرچم آزادی را نگه داشته در اين دانست که دانشگاه کانون علم، انديشه و معرفت است و اظهار عقيده کرد: کانون‌های ضد آزادی نمی‌توانند دانشگاه را از آزادی خالی کنند؛ مگر اينکه دانشگاه را با خاک يکسان کنند.

اين فعال سياسی، تاکيد کرد: دانشگاه که توليد انديشه می‌کند نياز به آزادی دارد و دانشگاه محل بحث و گفت‌وگو و انديشه است و در درون خودش احساس نياز به آزادی می‌کند.

آقاجری با بيان اينکه به ميزانی که حيات فکری فعال می‌شود به همان ميزان احساس نياز به آزادی شکل می‌گيرد، گفت: برای اين آزادی ايستادگی و مبارزه می‌شود؛ چرا که بحث مرگ و زندگی دانشگاه مطرح است و وقتی آزادی در دانشگاه نباشد آن دانشگاه، دانشگاه نيست و مرده است.

وی انديشه را اسب سرکشی دانست که تا ابراز نشود انديشه بودنش بروز پيدا نمی‌کند.

اين فعال سياسی، به قيصر امين‌پور نيز در سخنانش اشاره کرد و گفت: او يکی از معدود شاعران آزاده‌ی اين سرزمين بود.آقاجری آزادی بيان را بخشی از آزادی ابراز، عنوان کرد و گفت: حتی مخالفان آزادی منکراين مطلب نيستنند و جرات نمی‌کنند که به صراحت با آزادی مخالفت کنند و اگر مخالفت می‌کنند زير پوشش يک ارزش ديگر است در حالی که آزادی به معنای واقعی کلمه نه تنها با ارزش‌ها تضادی ندارد؛ بلکه جزيی از آنها است. مگر اينکه درک درستی از ارزش‌ها نداشته باشيم.

آقاجری اظهار عقيده کرد: برخی افراد بايد در درک خودشان نسبت به دين تجديدنظر کنند و دين را آنچنان بفهمند که علی می‌فهميد.

وی ابراز عقيده کرد که آنهايی که فکر می‌کنند مجسمه‌ی حقيقتند؛ ديکتاتورهای بزرگی هستند و اين تفکر با تفکر خداپرستی و توحيد تعارض دارد که می‌گويد همه‌ی انسان‌ها نسبی هستند و تنها خدا مطلق است.

اين فعال سياسی، تاکيد کرد: کلمه‌ی الله اکبر به ما درس تواضع و جست‌وجوی بی‌پايان حقيقت را می‌دهد و می‌گويد که هيچ‌گاه تصور نکنيد به پايان رسيده‌ايد و به معنی اين است که خداوند از هر چيزی که ما تصورش را می‌کنيم برتر است و نمی‌توان او را احاطه کرد.

آقاجری افزود: حقيقت گوهری است که همه بايد تلاش کنيم به آن برسيم و در اين ميان دشمنان حقيقت چراغ‌های رابطه را خاموش می‌کنند.

اين فعال سياسی، با بيان اينکه قدرت علی (ع) از آزادی نمی‌ترسيد، افزود: خوارج را آزاد می‌گذاشت و آنها حتی علی (ع) را که رهبر آن حکومت بود تکفير می‌کردند، اما قدرت‌هايی که نسبتی واقعی با آزادی ندارند از آزادی می‌ترسند.

آقاجری مهمترين مانع آزادی را ابتدا قدرت و سپس جهل دانست و گفت: متاسفانه در طول تاريخ جور خيلی از جهل استفاده کرد و مردم‌سواری جايگزين مردم‌سالاری شد.

وی يکی از ابزارهای تهديد آزادی را سانسور خواند و گفت: اينکه بگويند می‌توانی حرف بزنی، اما نمی‌توانی حقت را بنويسی و منتشر کنی نيز نقض آزادی بيان است و اينجاست که آزادی رسانه مطرح می‌شود.

آقاجری پيشنهاد داد که انجمن اسلامی دانشجويان دانشگاه تهران و علوم پزشکی تهران از همه‌ی توليدکنندگان علم و انديشه که به عقيده وی زير تيغ سانسور هستند، دعوت کند تا در دانشگاه تهران جمع شوند و معلوم ‌شود که وضعيت سانسور به چه شکل است.

وی به قانون اساسی در رابطه با آزادی اشاره کرد و گفت: در قانون اساسی ما تاکيد شده که حتی نمی‌شود به نام دفاع از استقلال، آزادی را مخدوش کرد و به نام آزادی نيز استقلال را خدشه‌دار کرد.

اين فعال سياسی، سانسورگران را افرادی بيسواد عنوان کرد و گفت: اگر سانسورگران افراد باسواد و فرهيخته‌ای بودند در مقابل سانسور شدن می‌ايستادند.

وی تاکيد کرد که آزادی به معنای پايمال کردن حقوق ديگران نيست و ما بايد به انديشه‌ی مخالف احترام بگذاريم.

وی خاطر نشان کرد: دانشگاه نه تنها حق بلکه وظيفه دارد از آزادی دفاع و با سانسور مبارزه کند.