گزارش کامل نخستين روز اجلاس جمهوريخواهان دموکرات و لائيک ايران در بروکسل، فدراسيون يوروپرس

اختلاف عقاید و تضارب آراء تحت تاثیر برنامه ای منسجم

جنبش جمهوريخواهان دموکرات لائيک نخستين روز بزرگ-نشست سراسری خود را در بروکسل برگزار کرد.

بر اساس اين گزارش، اين کنگره که از ۱۹ سپتامبر تا ۲۱ سپتامبر در دانشگاه آزاد بروکسل برگزار می شود، در ادامه نشست های سراسری جنبش جمهوريخواهان دموکرات لائيک طی ۸ سال گذشته [از جمله کنگره پاريس و هانوفر] خواهد بود.
برنامه مدون و متنوع نخستين روز اين کنفرانس که با حضور سياستمداران ايرانی، بلژيکی و اروپايی، اساتيد دانشگاه بلژيک، فعالين اروپايی و ايرانی حقوق بشر، جمعی از ايرانيان مقيم اروپا،آمريکا و بلژيک طی دو بخش به ترتيب با زبان های اصلی فرانسه و فارسی برگزار شد، بيش از ۶ ساعت به درازا کشيد.

بخش اول برنامه به زبان فرانسه

بخش اول اين برنامه که با مديريت اجرای برنامه "ماری رز گوتن" رئيس پيشين حزب سبز (شاخه بروکسل) ونماينده پارلمان بروکسل برگزار شد، از ساعت ۱۷:۳۰ دقيقه عصر روز جمعه با خوش آمد گويی گوتن و اعلام روند اجرای برنامه آغاز شد.

جمهوری اسلامی چهره اصلی خود را پشت بحران اتمی پنهان کرده
مهندس نسترن امجدی در ابتدا به معرفی ديدگاه های جنبش جمهوريخواهان دموکرات لائيک پرداخت.
عضو شورای هماهنگی جنبش جمهوريخواهان دموکرات لائيک با اشاره به نشست های قبلی اين جنبش، ان را پروژه ای برای حرکت جامعه ايران به سوی دموکراسی عنوان کرد.
اين دانش آموخته دانشگاه علم و صعنت تهران همچنين با اشاره نظام تئوکراتيک جمهوری اسلامی ايران، آن را درخور قرن ۲۱ ندانست و افزود: جنبش جمهوريخواهان دموکرات لائيک سعی بر ان دارد تا جامعه ايران را به سمت دموکراسی و لائيسيته رهنمون سازد.
اين فعال سياسی گفت: بی عدالتی در جامعه ايران،نقض مستمر حقوق بشر،فشار بر فعالين آزادی خواه تحت تاثير برنامه اتمی جمهوری اسلامی قرار گرفته و جامعه جهانی توجه خود را به آن موضوع جلب کرده است.
معرف ديدگاه های جنبش جمهوريخواهان دموکرات لائيک با توجه نظام دينی و ضد انسانی حاکم بر ايران، ايجاد "حرکتی" برای رسيدن به دموکراسی و لائيسيته برای دستيابی مردم به حق تصميم گيری در سرنوشت خود و ايجاد فضايی باز برای فعاليت های سياسی-دموکراسی همچنين ازادی زندانيان سياسی را اساسی دانست.
امجدی سمت و سوی جنبش جمهوريخواهان دموکرات لائيک را به شرح بالا اعلام کرد.

جمهوری اسلامی؛ رژيمی در محاصره بحران ها
علی صمدپور سخنران بعدی اين نشست بود که با اشاره به بحران های پيش روی رژيم تهران به بحث لزوم تشکيل آلترناتيو پرداخت.
عضو جمعيت دفاع از جبهه جمهوری و دموکراسی در ايران شاخه بلژيک با اشاره به اينکه بحران اقتصادی، بحران کارائی، بحران مشارکت، بحران دولت ـ ملت و بحران هسته ای گريبان جمهوری اسلامی را گرفته، اضافه کرد: در اين ضمن تحريم های اقتصادی و فشارهای بين المللی با بحرانهای درونی پيوند خورده و زمينه را برای رشد بحران سياسی و تشديد چالشهای درون حکومت فراهم آورده است.
اين فعال سياسی با اشاره به تشديد بحران اقتصادی با بررسی فاکتورهايی از جمله افزايش لجام گسيخته تورم[۲۷ درصد نرخ تورم]، رشد بی سابقه نقدينگی، بالا رفتن رقم جمعيت زير خط فقر مطلق[۳۵ درصد]، افزايش بيکاری و تعميق شکاف طبقاتی، در خصوص بحران کارائی جمهوری اسلامی گفت: هرچند دولت احمدی نژاد طی ۳ سال ۲۲۰ ميليارد دلار نفتی معادل ۴ دولت قبلی در آمد داشت اما در عمل شيرازه کشور در حال گسستن و چالش در درون جريان حاکم رو به تشديد است.
صمدپور با اشاره به مشارکت زير ۵۰ درصد مردم در انتخابات مجلس، ان را بحران مشارکت ناميد و در خصوص بحران دولت-ملت تصريح کرد: می توان گسترش بی سابقه نارضايتی اکثريت مردم کشور، سرکوب و سانسور سيستماتيک جمهوری اسلامی مشاهده کرد.
عضو جمعيت دفاع از جبهه جمهوری و دموکراسی در ايران شاخه بلژيک تاکيد کرد بحران هسته ای باعث تعميق ديگر بحران های درونی رژيم شده است.
صمدپور با اشاره به موارد فوق و فعاليت جنبش های دانشجويی،زنان،کارگران و فعالين آزادی خواه در اين روزهای تيره و تار[نقل از سخنران] ايران گفت: هرچند اين موارد می توانند در صورت تداوم و تعميق به بحران سياسی فزاينده تبديل و شرايط عينی را برای تحول بنيادی فراهم آورد، اما وجود اين شرايط تنها برای گذر جامعه ما به دمکراسی کافی نيست.
وی شرط ضرور را يک آلترناتيو دانست که به اعتقاد او بايد ان را در ائتلاف جنبش های سياسی و در رأس آن دو جنبش "اتحاد جمهوريخواهان ايران" و "جنبش جمهوريخواهان دمکرات و لائيک" جستجو کرد.

لائيسيته و دموکراسی تنها راه رسيدن زنان به حقوقی برابر
دکتر فيروزه نهاوندی سخنران بعدی اين نشست بود که در خصوص اينکه چرا رهايی زنان در گرو لائيسيته است، سخن گفت.
استاد دانشگاه آزاد بروکسل با اشاره به حرکت زنان برای دستيابی به حقوق شان، ان را امری بديهی و ديرپا دانسته و تصريح کرد: رژيم های تئوکراتيک در نهايت هيچ گاه حقوق زنان را به رسميت نمی شناسند.
نهاوندی با اشاره به رويکرد حکومت های دينی در قبال مسائل زنان سعی واثقی داشت تا ديالکتيکی ميان حقوق زنان و لائيسيته برقرار کند.
اين نويسنده و پژوهشگر حقوق زنان با اشاره به حرکت های پهلوی ها برای مدرنيزه کردن جامعه با زور و از بالا، تاکيد کرد: هرچند سعی شد که زنان حقوقی برابر داده شود،اما به دليل اماده نبودن اسباب لازم و فشار از طريق حکومت و استبداد موجود اين امر نيمه کاره رها شد و در عمل نتيجه دلخواه را افاده نکرد.
نهاوندی گفت: زنان برای برابری و دستيابی به فرصتهايی برابر با مردان،امکان فعاليت های سياسی و اجتماعی،ادامه تحصيلات و ورود به دانشگاه ها تلاش های تحسين برانگيزی داشته و تا حدودی نيز موفق بوده اند. اين در حالی است که حکومت خواهان اين موضوع نيست اما چاره ای نيز غير از ان برای جمهوری اسلامی وجود ندارد.
اين فعال حقوق زنان با اشاره به اينکه در رژيم های دينی هيچ گاه نمی توان انتظار داشت که زنان با مردان به برابری رسيده و به حقوق زنان به ديده احترام نگريسته شود، تاکيد کرد: لائيسيته تنها راه زنان برای دستيابی به برابری است.
دکتر نهاوندی با اشاره به رژيم های مشابه تصريح کرد: هيچ گاه در اين گونه رژيم ها به حقوق زنان احترام گذاشته نمی شود و در مورد ايران تنها تلاش بی وقفه فعالين زن است که باعث شده جمهوری اسلامی تا حدودی راه را برای آنان باز کند، اما در نهايت در چنين رژيم هايی هيچ گاه حقوق اصلی زنان به آنها اعطا نخواهد شد و اين خاصه دين و شريعت سياسی بوده و تنها راه چاره لائيسيته خواهد بود.

مشروطه-مشروعه و مدرنيته مثله شده
شهلا شفيق سخنران بعدی کنگره بود که درباره زنان و اسلام سياسی سخن گفت.
اين فعال حقوق زنان در ابتدا به ارتباط لائيسيته و حقوق زنان اشاره کرد و بعد به بحث مشروطه و اولين قانون اساسی ايران پرداخت و سپس در کنار ان مبحث مشروطه و مشروعه را مطرح کرد.
شفيق گفت مبارزه ميان لائيسيته و دين مدارن از ابتدای قرن بيستم ميان مشروطه و مشروعه خواهان ايران آغاز شد.
وی ورود اسلام در تمامی شئونات را از جمله دلايل مهمی دانست که سبب شد مدرنيته ايران مثله شود.
شفيق با اشاره به حرکت مثبت شاهان پهلوی برای مدرنيته و دادن حقوق برابر به زنان، آن را به دليل فقدان دموکراسی و اشتباهات[استبداد،قانون گريزی و...] پدر و پسر پهلوی مثله شده دانسته و افزود: همين امر باعث شد که به خطر حکومت ايدئولوژيک پی نبريم.
اين فعال حقوق زنان در مورد حکومت جمهوری اسلامی و اسلام سياسی اظهار داشت: ما اسلام سياسی را از بيانات تئوريسين های آن شناختيم. از زبان اشخصاصی چون دکتر شريعتی. آنچه که انقلاب اسلامی را ميسر کرد! هرچند آيت الله خمينی ان روزها مبحث ولايت فقيه را تدوين کرده بود، اما اسلامی که به دانشجوهای آن دوران معرفی شد، اسلامی آرمان گرايانه، ازاديخواه و از زبان تئوريسين های حکومت جمهوری اسلامی ايران از جمله شريعتی بود که سبب شد اقشار بسياری به خود جلب کند.
وی افزود: حضور زنان به هيچ وجه متناسب با قوانين فعلی ايران نيست، به همين دليل است که جنبش های بسياری از جمله جنبش يک ميليون امضاء برای احقاق حقوق شان در اين عرصه فعاليت می کنند.
شفيق در پايان توجه نيروهای سکولار و دموکرات را به فعاليت های برابری خواهانه زنان خواستار شد.

۱۳۰۰۰ اس ام اس در يک روز؛ اقدام عفو بين الملل
سخنران بعدی اين نشست اميل فرانک بود که در خصوص وضعيت حقوق بشر در ايران و تلاش های عفو بين الملل گزارشی ارائه کرد.
وی گفت که اين سازمان نسبت به نقض حقوق زنان،قوميت ها،اقليت ها،دگرباشان هشدار داده و نسبت به آن اعتراض کرده است. همچنين حرکتی آغاز کرده که در يک روز ۱۳۰۰۰ اس ام اس در خصوص موضوعی حقوق بشری برای مشترکين بفرستد.
عضو عفو بين الملل با اشاره به موضوع اعدام ها در ايران، گفت: ايران بعد از چين بيشترين تعدادی اعدامی ها را داراست و اين بسيار نگران کننده است. ما برای لغو قانون اعدام نيز تلاش می کنيم.
وی به وضعيت سخت قوميت ها در ايران اشاره کرد و گفت هرچند موضوع اتمی ايران بسيار مطرح است، اما ما موقعيت مردان و زنان ايرانی را تحت نظر داريم.
عضو سازمان عفو بين الملل با اشاره به فعاليت های اين سازمان در خصوص ايران گفت: روزی نيست که ما يک اقدام اورژانس برای حقوق بشر در ايران نداشته باشيم.
فرانک با ابراز نگرانی نسبت به وضعيت دگرباشان جنسی در ايران گفت: شرايط برای اين گونه افراد مخصوصا ترانسکشوال ها بسيار سخت و نگران کننده است.
وی همچنين نسبت به وضعيت دگرانديشان ابراز نگرانی کرد و گفت: فشارها بر اقليت های دينی تشديد شده و همچنين افرادی که دين خود را ترک کرده و به دين ديگری گرويده باشند با قهر حکومت جمهوری اسلامی ايران مواجه می شوند. به عنوان مثال دو فرد که تازه به مسيحيت گرويده بودند طی ۲ روز گذشته در شيراز دستگير شدند و عفو بين الملل نسبت به اين اقدام اعتراض کرد.
عضو عفو بين الملل به فعاليت های اين سازمان برای آزادی منصور اسانلو و سعيدی اشاره کرد و گفت به مدد تلاش هايی که فعالين حقوق بشر و همچنين سنديکای جهانی کارگران انجام داد، سعيدی همينک ازاده شده، اما متاسفانه اسانلو هنوز در زندان است و شرايط نگران کننده ای دارد.
وی همچنين اشاره کرد که اين سازمان سال گذشته جلوی تمامی سفارتخانه های جمهوری اسلامی ايران در اروپا دست به گردهمايی زده و نسبت به نقض حقوق بشر در ايران بطور مستمری اعتراض کرده است.
فرانک گفت: سازمان عفو بين الملل نسبت به نقض حقوق هر انسانی واکنش نشان داده و به ان اعتراض کرده و از قربانی دفاع خواهد کرد.

حکومت های دينی مخالف دموکراسی هستند
پروفسور پير گالان سخنران بعدی کنگره جمهوريخواهان دموکرات لائيک بود که به لزوم حرکت از تئوکراسی به دموکراسی پرداخت.
دبير حرکت لائيک سپس به رويکرد غرب در خصوص صدور! پدر سالانه دموکراسی به کشورهای منطقه انتقاد کرد و ان را امری مربوط به مردم همان کشورها دانست.
وی سپس با اشاره به فلسطين و پيروزی حماس در انتخاباتی کاملا آزاد، تصريح کرد: به دليل نتيجه عدم دلخواه غرب[اروپا] و با توجه به رويکرد غرب امروز می بينيم که فلسطين دچار تشنج های درونی فراوانی شده به مدد دموکراسی! و ما می بينيم که هنوز کاملا استعمار از بين نرفته است.
پروفسور گالان اشاره کرد، اما کشورها با استفاده از تجربه اروپا می توانند به لائيسيته دست يابند، زمانی نيز ايدئولوژی و دين در اروپا قدرت داشت، اما کم کم فهم شد که اين امری خطاست زيرا نزاع هايی که بوجود می امد به دليل قوانين ايدئولوژيک بود و در واقع نزاع مذاهب بود که برای جلوگيری از ان به لائيسيته متوسل شديم.
وی افزود: از سوی ديگر حکومت ايدئولوژيک تنها در ايران حاکم نبوده، مثلا در ايرلند و اسپانيا نگاه کنيد که برخی می خواهند دين را دوباره علم کرده و آن را دوباره حاکم کنند و در سايه آن قوانين حقوق بشری را نقض کنند.
پروفسور گالان با اشاره به اينکه لائيسيته اروپايی و فرانسوی ندارد، تاکيد کرد: اين امر مربوط به تمام جهان و بشريت است و حاصل يک تجربه بشری است که بايد منتقل شود.
دبير حرکت لائيک در پايان به پروژه های سازمانی که خود رياستش را برعهده دارد "حرکت لائيک" در لبنان، کنگو و امريکای جنوبی اشاره کرد.

منابع طبيعی ايران تا سال ۲۰۳۶ پايان می پذيرند
ريک يلما، سخنران بعدی اين کنفرانس بود. وی وضعيت ايران را از دريچه اکولوژيستی بررسی کرد و تصريح کرد: حرکت ايران به سمت دستيابی به انرژی هسته ای نه از لحاظ اقتصادی توجيه پذيرست و نه از لحاظ اکولوژيستی.
يالما خواستار شد که غير از موضوعاتی نظير حقوق بشر،زنان و مسئله دموکراسی به موضوع مهم اکولوژی نيز پرداخته شود.
رئيس حزب سبزهای هلندی زبان بروکسل بزرگ افزود: ما نمی توانيم نسبت به مسائل محيط زيستی که در کشورهای جهان اتفاق می افتد بی تفاوت بمانيم. چنانچه جنگلی از بين برود، اب و هوا الوده شود مشکلاتی ايجاد خواهد شد که قابل رويت نيستند اما تاثيری مخرب دارند.
وی با اشاره به منابع طبيعی فراوان نفت و گاز ايران گفت: چنانچه با سياست های کنونی ايران توليد و مصرف منابع طبيعی ادامه يابد، اين منابع تا سال ۲۰۳۶ به پايان خواهند رسيد.
يلما تصريح کرد: هرچند ملت ايران در ظاهر خواهان انرژی اتمی هستند، اما اين واقعا به نفع ملت ايران نيست و ايران بايد به انرژی های پايدار فکر کند. ايران سرشار از انرژی های پاک چون انرژی خورشيدی،بادی،آب، نفت و گاز می باشد. همچنين بايد گفت که انرژی اتمی مقرون به صرفه هم نيست.
يالما در پاسخ به اين سئوال من که نظر وی راجع به کنفرانس امروز چه بوده، برنامه ريزی و تدوين ان را بسيار خوب ارزيابی کرد. وی همچنين در پاسخ به اين سئوال که ايا اين کنفرانس تاثيری در ايران خواهد گذاشت يا خير، گفت: نمی دانم! واقعا نمی دانم. به او می گويم : روز گذشته "پنج شنبه" آقای احمدی نژاد گفته اند که ايران بهشت است! يلما با کنايه می گويد: نمی دانم! آنجا ديکتاتوری است و بالاخره حق با يک طرف است.
وقتی از او پرسيدم بايد چه کرد، او با خنده پاسخ داد: انقلاب!

اهميت امنيت انرژی برای اتحاديه اروپا
سابين ماير آخرين مدعوی بود که در بخش اول برنامه [فرانسه زبان] در خصوص تعاملات ايران و پارلمان اروپا سخنرانی کرد.
مشاور سياسی سبزهای پارلمان اروپا در روابط بين الملل با اشاره به اينکه در اتحاديه اروپا سه نهاد کميسيون،شورا و مجلس وجود دارد، تصريح کرد: اين سه نهاد با يکديگر اختلافات نظرات بسياری دارند، اما در مواردی نيز به يک جمع بندی مشترک می رسند.
وی سپس گفت: آنچه برای ما در خصوص ايران اهميت دارد در چهار موضوع خلاصه می شود؛ اول- بحران اتمی ايران؛ دوم- مسئله نقض حقوق بشر در ايران؛ سوم-سخنان محمود احمدی نژاد و گرايش راديکال در ايران در خصوص اسرائيل؛ چهارم- امنيت انرژی در اروپا.
وی سپس به تاريخچه روابط اتحاديه اروپا با ايران اشاره کرد و گفت: تا قبل از رياست جمهوری محمد خاتمی، ايران در يک سياره زندگی می کرد و مابقی کشورها در سياره ای ديگر! با حضور خاتمی يخ روابط آب شد و در سطوح خوبی از جمله اقتصادی،سياسی،فرهنگی و مسائل حقوق بشری ادامه يافت. اين ارتباط تا زمانی که ايران غنی سازی اورانيوم را از سر گرفت نيز وجود داشت.
ماير در ادامه به تاريخچه روابط خاص اتحاديه اروپا با ايران در خصوص مسئله اتمی پرداخت و ضمن تشريح روند مذاکرات از زمان پرزيدنت خاتمی و توافقنامه های سعادت آباد؛پاريس؛بلژيک و در نهايت تعليق کامل غنی سازی اورانيوم در سال ۲۰۰۳، گفت: روند مذاکرات و روابط تا سال ۲۰۰۵ که غنی سازی اورانيوم از سوی ايران سر گرفته شد شاهد تغييرات خوبی بود، اما با شکستن تعليق و امدن احمدی نژاد روی کار و ادامه سياست دستيابی هرچه سريعتر به اورانيوم غنی شده اين روابط به سردی گراييد.
وی سپس به اختلاف نظر سياسی اروپا و امريکا در باره مسئله هسته ای ايران پرداخت و گفت: ما با امريکا نقاط مشترک زيادی درباره اين مسئله داريم غير از يک مهم و ان نيز برخورد نظامی با ايران است. ما صريحا مخالف هرگونه اقدام نظامی عليه ايران هستيم. ما از ايران خواسته ايم به مفاد ان پی تی عمل کند، به معاهده الحاقی بپيوندد و همچنين طبق دستورات شورای امنيت غنی سازی را تعليق کرده تا موضوع پرونده اش به آژانس انرژی اتمی بازگردد، مادامی که ايران از اين اقدام سرباز زند اروپا سياست مذاکره و فشار از طريق تحريم های اقتصادی و سياسی را دنبال خواهد کرد. اما اروپا با هرگونه اقدام نظامی عليه ايران مخالف است.
ماير سپس در خصوص راه چاره ای ابراز نظری کوتاه کرد که به نظر راقم اين گزارش همان کنسرسيوم هسته ای است که طی ان تمامی کشورها می توانند اقدامات هسته ای ايران را رصد کرده و از نزديک کنترل کنند.
اين عضو مشاور پارلمان اروپا در خصوص ديدگاه های موجود در اتحاديه اروپا درباره رويکرد سياسی اين اتحاديه در قبال ايران گفت: سه ديدگاه وجود دارد، که ديدگاه اول و اکثريت می گويد مذاکره همراه با فشار يعنی سياست چماق و هويج و بقولی اول تعليق بعد مذاکره. ديدگاه دوم که اقليت محسوب می شود می گويد مذاکره بدون هيچ قيد و شرطی و ديدگاه اخر که ان نيز اقليت کوچکی را در بر می گيرد پيشنهادش تنها فشار است.
وی سپس با اشاره به سطح روابط فعلی و معمول اتحاديه اروپا با ايران، ان را در مورد مواد مخدر،مهاجرين افغان و دانشگاهی-پژوهشی خلاصه کرد و در ادامه تاکيد کرد: نقض حقوق بشر در ايران هميشه اولين موضوعی هست، که ما در موضوعات-مطالب حقوق بشری به ان می پردازيم. بسياری از کشورهای ديگر نيز هستند که در ان ها حقوق بشر نقض می شود اما ما اول از همه به موضوع ايران می پردازيم.
ماير در آخر گفت: بسياری انتقاد می کنند که چرا ما به سراغ مخالفين نمی رويم و دائم با دولت گفت و گو می کنيم.[نگارنده اسم شيرين عبادی را نيز شنيد اما مطمئن نبود که "ماير" ايا شيرين عبادی را هم جز منتقدين به شمار آورده يا خير.] من می خواهم اينجا بگويم لازمه گفتگو با مخالفين سياسی در ايران و فعالين ازادی خواه گفتگو با هيئت حاکمه ايران است و از اين راه ما طی ماه های گذشته توانسته ايم با بسياری که در ايران حقوق شان نقض شده از جمله زندانيان سياسی،بهايی ها و اقليت های قومی گفتگو کنيم. وی تاکيد کرد که مذاکره با دولت شرط مذاکره با مخالفان حکومت است.
عضو مشاور پارلمان اروپا در پايان اما تاکيد کرد: مهمترين مسئله ای که برای ما اهميت دارد تامين و امنيت انرژی اروپاست و اين موضوعی ژئو استراتژيک است.
ماير در گفتگو با من سطح کنفرانس و برنامه ريزی ان را خوب بيان کرد و در خصوص تاثير احتمالی اين کنفرانس بر ايران و واکنش حکومت ايران گفت: نمی توانم بگويم تاثيری دارد يا خير، به هرحال ان ها طبق روال کار خود عمل می کنند، اما جمهوری اسلامی معمولا نسبت به اپوزيسيون غير از مجاهدين خلق واکنشی نشان نمی دهد. [ماير به گونه ای سخن گفت که برای جمهوری اسلامی تنها مجاهدين خلق اپوزيسيون واقعی به حساب می آيند!]
وی در ادامه به من گفت: اينکه ايرانی ها با يکديگر يکجا جمع می شوند و به دنبال هدف مشترکی هستند بسيار خوب است. من هميشه می گويم وقتی ۵ ايرانی در اتاق داريم يعنی ۵ صاحب نظر داريم! [يعنی همه می خواهند رئيس باشند.] اينکه ايرانی ها کاری مشترک با هدف مشترکی انجام می دهند از نظر من کاری بزرگ است و در حرکت ايران به سمت دموکراسی تاثير دارد.
به اين ترتيب بخش اول برنامه با جمع جانشين شهرداری خانم ماری رز گوتن به اتمام رسيد و مراسم وارد استراحت يک ساعته برای صرف غذا و نوشيدنی شد.

پايان بخش اول به زبان اصلی فرانسه

ايرانيانی با حرف هايی هميشگی اما در پی نتيجه
هدايت متين دفتری می گويد: اميدوار کننده نيست!
آمديم حرف های هميشگی را بزنيم که اگر نتيجه داده شود موثر خواهد بود.

بخش دوم برنامه به زبان فارسی

ميهن جزنی به عنوان مدير اجرای برنامه به همه خوش آمد گفت و ضمن اعلام برنامه خواستار احترام به زمان معين برای سخنرانی ها شد.

لزوم بازشناخت لائيسيته و سکولاريته
هدايت متين دفتری اولين سخنران بخش دوم برنامه بود که سخنان خود را با ديدی علت يابانه آغاز کرد.
وی با اشاره به آنچه که امروز در ايران اتفاق می افتد گفت: يکی از دلايل اين است که ما اغلب به معلول های يک حادثه نگاه می کنيم، هيچ گاه نگاه نمی کنيم که علت حادثه چه بوده است.
اين حقوقدان مقيم پاريس با اشاره به رويکرد سياسی ايرانيان طی سال های اخير می افزايد: ما ريشه يابی نمی کنيم، وقتی سخن از قصابی روی پشت بام مدرسه رفاه با دستور آيت الله خمينی يک روز پس از انقلاب می رود، هيچ گاه نمی گوييم که علت اين موضوع ايدئولوژی اسلامی بوده است. يا بهمين ترتيب کشتارهای دهه شصت خورشيدی که ما تنها فقط بر روی کشتار رژيم تاکيد داريم بی آنکه آن را علت يابی و ريشه يابی کرده باشيم.
وی با وجود استبداد از نوع دينی و غير دينی در تاريخچه دولت-ملت ايران جمهوريت دموکرات لائيک را امری حياتی دانست و ان را بطور خلاصه تشريح کرد.
اين فعال سياسی افزود: هرچند تمامی پسوندها در کلمه جمهوريت نهفته است، اما طی سال های اخير اين پسوندها بيش از پيش ماهيت حکومت را مشخص می کنند، گرچه گاهی هم رژيم هايی مستبد هستند که نام جمهوری دموکرات انتخاب می کنند. اما موضوع مهم اين است که ما نسبت به آينده ايران تکليف خود را مشخص کنيم و تاکيد کنيد که خواهان جمهوری هستيم دموکرات و لائيک.
متين دفتری بر لزوم بازشناخت لائيسيته و دموکراسی تاکيد کرد و افزود: بايد به مردم ايران يادآور شد که لائيسيته بی دينی نيست بلکه جدايی دين از دولت است. اين بدان معنا است که حکومتگران هيچ فعل يا ترک فعلی را برمبنای دين انجام نمی دهند، در عين حالی که به حقوق تمامی اديان و مذاهب با ديده احترام نگريسته می شود اما در دولت-حکومت، دين و دولت از يکديگر جدا خواهند بود.
متين دفتری در پاسخ به اين سئوال من که از وی پرسيدم ايا نسبت به اين نشست اميدوار است يا خير، می گويد: اميدوار کننده که نيست، می خواهيم حرف هايی را بزنيم که هميشه می زنيم گرچه مهم هستند اما بی نتيجه می مانند، اگر بتوانيم نتيجه ای بگيريم قطعا کار بزرگی کرده ايم و می توانيم اين نشست را موثر بدانيم.

جامعه ای پوياست که بر پايه چالش و سازش بنا شده
دکتر مهرداد درويش پور سخنران بعدی اين کنفرانس بود که درباره مبانی سياست دموکراتيک و مفهوم صدای سوم که از دل آن عنوان "جنبش جمهوريخواهان دموکرات لائيک" را بيرون کشيد سخن گفت.
اين استاد دانشگاه مقيم سوئد گفت: جامعه يکسره بر سازش يعنی جامعه ای که يکصدا درون اين جامعه هژمونی خود را بسط داده و تنها اوست که می تواند سخن بگويد و جامعه يکسره بر چالش جامعه ای غير پوياست که نمونه آن لبنان امروزی است.
درويش پور در ادامه افزود: بايد از ميان اين دو، جريان سومی بيرون کشيد و آن جريانی است که نه يکسره بر چالش است و نه يکسره بر سازش و اين همان دموکراسی و از جمله اهداف اين جنبش است.
وی در ادامه به جمهوريت پرداخت و گفت در جايی که که هر دو نوع استبداد دينی و غير دينی حاکم بوده بايد جريان سومی ابداع کرد و آن همان جريان جمهوريت است جريانی که هيچ يک از استبداد را نمی پذيرد و تنها به حکومت مردم بر مردم قائل است.
اين فعال سياسی با اشاره به حاکمين سه دهه اخير در ايران، انان را از دو گروه بنياد گرا و اصلاح طلب دينی دانسته و افزود: اين در حالی است که نيروی سومی وجود دارد که از دو نيروی مذکور قدرتمندتر بوده و آن نيروهای سکولار جامعه است که بايد صدای انان را به هر شکل ممکن تقويت کرد.
اين استاد جامعه شناسی دانشگاه استکهلم به موضوع مذهب ستيزی و مذهب گرايی پرداخت و تاکيد کرد بايد از ميان اين دو عنوان نيز يک مهم را خارج نمود و آن لائيسيته است که جريان سوم در اين مبحث محسوب می شود. ما نه از بنيادگرايی مذهبی دفاع می کنيم و نه از اهانت کنندگان به دين.
وی سپس به مشخصات جنبش جمهوريخواهان دموکرات لائيک اشاره کرد و گفت: اين جنيش در عين احترام به يکپارچگی و تماميت ارضی ايران اما از ناسيوناليسم افراطی دفاع نمی کند.
درويش پور افزود: اين جنبش ، جنبشی ضد تبعيض و قائل به اصلی ترين حقوق شهروندی است.
اين فعال سياسی تصريح کرد ما با حمله هر کشوری به کشورمان ايران مخالفيم و قائل به اين هستيم که هم به بنيادگرايی نه بگوييم و هم به مليتاريسم و از اين نظر نيز يک صدای سوم هستيم.
وی در پايان خواستار آن شد که جنبش جمهوريخواهان دموکرات لائيک با همگی جنبش های آزادی خواه ايران از جمله جنبش زنان،روشنفکران،دانشجويان و ... پيوندی مستحکم برقرار کند.

چرا فعاليت های ما نتيجه نمی دهند
سخنران بعدی کنگره جمهوريخواهان منيره برادران بود که گفت برای پرهيز از مکررگويی امشب می خواهم کمی درد دل کنم و از فعاليت های بی فايده و بی سامان گذشته مان انتقاد کنم.
وی سپس به نبود روح همکاری در ميان اپوزيسيون خارج از کشور انتقاد کرد و گفت اين نبود روح همکاری حتی در موضوع های حقوق بشری نيز ديده می شود. حرفی می زنيم اما پی ان را نمی گيريم و نگاه نمی کنيم آيا حرف مان قابليت اجرا شدن دارد يا خير. يک نمونه آن دادگاهی کردن جمهوری اسلامی در دادگاه های بين الملل در خصوص کشتار ۶۷ است که مدام آن را می گوييم اما واقعيت ان است که اين امر امکان پذير نيست.
اين فعال سياسی همچنين خواستار آن شد که بحث محاکمه جمهوری اسلامی ايران به دليل اقدامات ضد بشری،قتل،ترور و کشتار زندانيان سياسی را از روی زبان به روی کاغذ آورده، تا بتوان نسبت به آن استناد کرد.
اين فعال حقوق بشر با اشاره به اينکه جوامع ديگر کمک موثری به ما نخواهند کرد افزود: اين ما هستيم که بايد جنايت های جمهوری اسلامی را مدون کنيم و آن ها را اعلام نماييم.
وی يک کميسيون حقيقت ياب را نياز ناگزير جامعه ايران دانست و تصريح کرد: لزوم حقيقت يابی در خصوص برخورد و رويکرد جمهوری اسلامی با مخالفين احساس می شود و بايد در اين امر يک دادخواهی صورت پذيرد.

بازتعريف حاکميت ملی، امينت ملی، منافع ملی و اقتصاد ملی
مهندس حسن شريعتمداری سخنران ديگر کنگره جمهوريخواهان دموکرات لائيک بود که در سخنان خود به لزوم تعريف دکترين ملی پرداخت.
اين فعال ملی گرا به لزوم لائيسيته و قانون در جوامع پرداخت و جنگ جهانی اول و دوم را حاصل نزاع قانون مداران و اخلاقيون دانست.
وی که مباحث خود را با اشاره بر فلسفه ايجاد جمهوری،قانون و لائيسيته از قرن ۱۶ به اين سوی ادامه می داد افزود: ما فاقد يک دکترين ملی به معنای همگرايی بر اساس منافع ملی، تعريف حاکميت ملی،امنيت ملی و اقتصاد ملی هستيم که بايد ان را تدوين کنيم.
شريعتمداری با اشاره به اينکه بيشتر سعی کرده ايم بگوييم مليون کيستند، تصريح کرد: دکترين ملی تعريف جامعی است که توافق همگانی بر روی آن وجود دارد.
وی از عمده دلايل شکست های مليون را نبود دکترين ملی عنوان کرد و در ادامه به لزوم تدوين آن برای مبارزه با رژيم توتاليتر و شبه فاشيستی جمهوری اسلامی اشاره کرد.
شريعتمداری با اشاره به اينکه وی اين موضوع مهم را از ديدگاه خود تدوين کرده، خواستار آن شد که برای اطلاع از مضمون و محتوای آن حاضران هفته آينده به سايت های اينترنتی مراجعه کنند.
مهندس شريعتمداری در پاسخ به سئوال من که نشست را چگونه ديده، ان را بسيار خوب ارزيابی کرد و نسبت به نتايج مثبت آن ابراز اميدواری کرد.

يکپارچگی ايران در گرو احترام به حقوق قوميت ها
سخنران بعدی اين کنفرانس پرويز نويدی بود که به موضوع قوميت ها و حقوق بشر پرداخت.
وی که اصرار داشت بجای قوميت از کلمه مليت استفاده کند، گفت: ايران متعلق به همه مليت ها بوده و بايد نسبت به تمام مليت ها از قبيل فارس،کرد،آذری،بلوچ،عرب با ديده احترام نگريسته شود.
نويدی تاکيد کرد در ايران عزيز ما هيچ کس مستاجر و صاحبخانه نيست و ايران متعلق به تمام ايرانيان است. و بايد دانست که مليت های مختلف ملت ايران را تشکيل می دهند.
وی تصريح کرد: تماميت ارضی با سرنيزه حفظ نخواهد شد و برای حفظ تماميت ارضی ايران بايد به حقوق مليت ها و اقليت ها با ديده احترام نگاه شود.
اين فعال سياسی برخوردهای شوونيستی را خوراک جدايی طلبان دانست و تاکيد کرد برای حفظ ايران عزيزمان بايد از اين گونه برخوردها احتراز کرد.
وی چاره آينده ايران را فدراليسم فارغ از شاخه های آن به عنوان فدراليسم استانی يا ملی شد و افزود: اين موضوعی است که بايد در اين اجلاس بدان پرداخته شود و ما نسبت به آن موضع خود را مشخص نماييم.
اين فعال چپ در پايان آينده ی آباد در ايران يکپارچه را در گروی همکاری همه گروه های سياسی برای نيل به دموکراسی و لائيسيته و همچنين اصل فدراليسم بر پايه احترام به حقوق بشر،قوميت ها و مذاهب دانست.

جايگزينی دين قانون مدار با دين تکليف مدار
مهران مصطفوی از مجامع اسلامی آخرين سخنران بخش دوم برنامه بود که در خصوص دين،دولت و دموکراسی در ايران سخن گفت.
وی با اشاره به نقشه کره زمين، کشورهای اسلامی را کشورهايی استبداد زده با حاکمين فاسد دانست و ياداور شد نبايد از لائيسيته آغاز کرد و ابتدا بايد باورهای عمومی را نسبت به اسلام تغيير داد.
مصطفوی خواستار بازبينی امر مهم دين شد و با اشاره به اينکه مشهد با بيش از ۱۲ ميليون زائر در سال زيارتی ترين شهر جهان است، تغيير باورهای عمومی مردم از اسلام را شرط تغيير در ايران عنوان کرد.
او ياداور شد اگر در دين های ديگر می توان با لائيسيته و زندگی اديان و مذاهب در کنار يکديگر دست يافت، چرا در دينی که اصلش بر پايه تساهل و تسامح و عدم اکراه و زور است نتوانيم.
مصطفوی گفت: لائيسيته ضامن بقای دموکراسی نيز نيست، چنانچه رژيم ايران فردا دود شود و جای ان را رژيمی سکولار و دموکرات بگيرد مادامی که باورهای عمومی مردم تغيير نيافته آن حکومت همه گاه در خطر فروپاشی و حرکت به سمت استبداد قرار دارد.
وی در پايان تاکيد کرد: بايد با فعاليت های خود تلاش کنيم که دين تکليف مدار جای خود را دين قانون مدار بدهد و سپس برای سکولاريزه کردن جامعه تلاش کنيم، همان اقدامی که در اروپا نيز صورت پذيرفت.
مصطفوی در گفتگوی کوتاهی که با وی انجام دادم در خصوص سئوالی در مورد منظور وی از تغيير باورهای عمومی، گفت: بايد اسلام واقعی را به مردم نشان داد، نه انچه که کمترين نسبتی با اسلام ندارد و در ايران حاکم است. وی افزود: بايد اصل دين اسلام را به مردم شناساند و سپس سعی کرد دينی که تکليف مدار است و برخوردی سلبی دارد جای خود را به دينی قانون مدار بدهد و پس از ان تلاش کرد با احترام به اديان و مذاهب پروژه دموکراسی و لائيسيته را در ايران کليد زد.

***

در پايان با برخی حاضرين گفت و گوی کوتاهی انجام دادم، که همگی از روند برنامه راضی بوده و آن را دقيق دانستند.

انور ميرستاری سرپرست فدراسيون يوروپرس از جمهوريخواهان بلژيک در گفتگويی کوتاه با من گفت: اهميت اين کنگره در اين است که دو حرکت با يکديگر همکاری کردند.
وی افزود: همکاری جمهوريخواهان بلژيک و جمهوريخواهان دموکرات لائيک و نزديکی اين دو گروه به يکديگر امری بسيار مهم است. آنجا که اختلاف نظرها به کناری گذاشته می شود و همکاری در رأس امور قرار می گيرد، همه به نتايجی مثبت اميدوار می شوند.
ميرستاری اضافه کرد: با حضور ميهمانان در روز اول بر همه ثابت شد که می شود به اين حرکت اميد بست، اين يعنی انکه بتوان با ديگران بصورتی موثر همکاری کرد.
وی در خصوص اينکه آيا حکومت ايران اين کنفرانس را رصد خواهد کرد يا خير گفت: طبيعی است، ان ها کار خودشان را می کنند و ما نيز کار خودمان را. مهم تاثير مثبتی است که در صورت همکاری مستمر اپوزيسيون بر جامعه ايران گذاشته می شود.

ابوالفضل اردوخانی نويسنده مقيم بلژيک نيز در اين باره گفت: حتی اگر هيچ نتيجه ای نداشته باشد، لااقل با يکديگر همکاری کرده ايم، ديدار تازه کرده ايم و فارغ از اختلاف نظرها با ديگران گفت و شنود کرده ايم که اين خود مهم ترين امر از نظر من در چنين نشست هايی است.

حاشيه هايی مهم تر از متن
* ماری رز گوتن مدير اجرای برنامه بخش فرانسه، به زبان فارسی به حاضرين خوش آمد گفت.
* تمامی سخنرانان خارجی کمی بيش از وقت خود به سخنرانی شان ادامه دادند.
* پير گولان گفت: علت تاخيرش تنها پدربزرگ شدن وی بوده و هيچ ربطی به حزب سوسياليست و شايعات در مورد جلوگيری از حضور وی در اين نشست ندارد.
* شهلا شفيق، ايرانی مقيم پاريس يکی از بهترين سخنرانی ها در بخش زبان فرانسه با موضوعيت مشروطه و مشروعه؛ زنان را انجام داد و بصورت خلاصه بخش هايی از گفتار ۴ ميهمان اخر را ترجمه کرد. نکته جالب توجه آن بود که وی با احاطه کامل به زبان فرانسه و فارسی هم آنچه که ميهمانان در مدت ۱۵ دقيقه به ديگران ارائه داده بودند، در جملاتی کوتاه،موجز ترجمه می کرد.
* بهترين سخنران بخش اول برنامه از ديد بسياری از حاضران پروفسور پير گالان استاد دانشگاه آزاد بروکسل و رئيس حرکت لائيک بود.
* در زمان استراحت ميان دو بخش برنامه، با غذايی خوب و نوشيدنی های متنوع از ميهمانان پذيرايی شد، که همگی از ان راضی بودند.
* ميهن جزنی برنامه را با اشعاری از سيمين بهبهانی آغاز و به پايان برد.
* سر وقت بودن سخنرانان ايرانی همه را به وجد اورد، به طوری که حتی دقيقه ای بيشتر از وقت خود سخن نگفتند و در اين موضوع از اروپاييان نيز پيشی جستند.
* در اغاز بخش دوم گروه ميترا رقصی انجام داد که به اعتقاد يکی از حاضران بايد آن را رقص آزادی ناميد. اين گروه ايرانی مقيم سوئد در اين رقص سعی کرد حجاب خود و حجابی که جامعه به دور وی کشيده را بدرد و به آزادی برسد.
* بهترين سخنران بخش دوم برنامه مهندس حسن شريعتمداری بود، که لزوم جمهوريت، دموکراسی و لائيسيته را از ديدگاهی فلسفی بررسی کرد و در مورد ان به تفصيل سخن گفت.
* دکتر هوشنگ کشاورز صدر از تلاشگران نهضت ملی ايران به دليل بيماری و کهولت سن از حضور در اين نشست پوزش خواست و طی پيامی از جنبش جمهوريخواهان دموکرات لائيک خواست که تجربه های هفت-هشت سال گذشته را ارزيابی کند و علت عدم سامان اين نشست را بررسی کند.
* عاقلی زاده دوبار بر روی سن حاضر شد، يکبار در بخش اول برنامه که به ميهمانان به زبان فارسی خوش امد گفت و بار ديگر در پايان بخش دوم برنامه برای خواندن پيام دکتر کشاورز.
* تضارب آراء در ميان سخنرانان نيز وجود داشت، وقتی دکتر درويش پور خواستار دوری از احزاب و به شکل جنبش در امدن فعاليت های سياسی شد، سخنران بعدی يعنی مهندس حسن شريعتمداری گفت: لزوم يک جامعه پويا احزابی پايدار است و بزرگترين جنبش ها نيز تبديل به احزاب می شوند.
* نويدی نسبت به يکی از پارچه نوشته های سالن که متن آن دفاع از زندانيان سياسی در اعتصاب غذا بود، اعتراض کرد و گفت: چرا کلی نوشته ايد، اسم "کرد" از قلم افتاده. اينک تنها زندانيان کرد هستند که دست به اعتصا غذا زده اند و نه زندانيان سياسی تمام ايران.
* حضور رضا مرزبان پير روزنامه نگاری کشور در اين مجلس بسيار مورد توجه قرار گرفت.
* ناصر پاکدامن از گفتگو خود داری کرد.

پايان بخش دوم
گزارش يوروپرس