سه نمايشنامه و سه رمان در نمايشگاه کتاب اجازه فروش نيافتند، «نيمه غايب» سناپور در آستانه چاپ پانزدهم لغو مجوز شد، اعتماد

فرهنگي،مرضيه رسولي؛ دو هفته مانده به برگزاري بيست و دومين نمايشگاه کتاب تهران مجوز تجديد چاپ سه کتاب لغو شد؛ رمان «نيمه غايب» نوشته حسين سناپور، سه نمايشنامه لورکا ترجمه احمد شاملو و رمان «ديوانه بازي» نوشته کريستين بوبن با ترجمه پرويز شهدي که ناشر همه آنها «نشر چشمه» است. مسوولان «چشمه» مي گويند اين خبر بعد از مراجعه آنها به وزارت ارشاد براي اعلام وصول و گرفتن مجوز ترخيص و توزيع کتاب ها داده شده است. از سوي وزارت ارشاد به اين ناشر گفته شده اين کتاب ها براي يک چاپ ديگر اجازه پخش دارند، اما مجوز بعدي چاپ آنها لغو مي شود و «چشمه» حق فروش اين کتاب ها را در نمايشگاه کتاب که دو هفته ديگر برگزار مي شود، نخواهد داشت.

اين در حالي است که محمدعلي رمضاني مدير کميته نظارت و ارزشيابي بيست و دومين نمايشگاه کتاب تهران چند روز پيش گفته بود؛ «امسال در نمايشگاه قوانين جديد نظارتي وضع نشده و ناشران مي توانند کتاب هايي را که در چارچوب قوانين اخذ مجوز دارند در غرفه ها عرضه کنند.» او گفته ناشران مي توانند کتاب هايي را که داراي مجوز هستند به نمايشگاه بياورند، مگر کتاب هايي که بنا به دلايلي در درست بررسي هستند، در حالي که سه کتاب که ناشر آنها چشمه است براي يک چاپ ديگر هم مجوز گرفته اند و از نظر قانوني منعي براي فروش آنها در نمايشگاه وجود ندارد. وزارت ارشاد دليل لغو مجوز اين کتاب ها را به نشر چشمه اعلام نکرده است.

«نيمه غايب» به چاپ پانزدهم هم رسيده و براي شانزدهمين بار اجازه انتشار ندارد. اين در حالي است که اين رمان در دولت نهم چهار بار تجديد چاپ شده. سه گانه لورکا شامل نمايشنامه هاي يرما، عروسي خون و خانه برنارد آلبا به چاپ چهارم رسيده، در حالي که وزارت ارشاد دولت نهم يک بار اجازه تجديد چاپ آن را داده است. «ديوانه بازي» هم که قرار است چاپ ششم آن پخش شود، يک بار در دولت نهم تجديد چاپ شده است.

قبلاً زمان اعلام وصول کتاب ها و مجوز ترخيص و توزيع آنها کمتر از يک هفته طول مي کشيد اما در ماه هاي گذشته به دو هفته، يک ماه و حتي دو ماه رسيده است. نشر چشمه هم درخواست مجوز تجديد چاپ اين کتاب ها را قبل از آغاز سال جديد به وزارت ارشاد داده بود که چهار روز پيش تصميم لغو مجوز آنها از سوي ارشاد به اين ناشر اعلام شد.

حسين سناپور نويسنده رمان نيمه غايب مي گويد؛ «وزارت ارشاد در هر مرحله يي از چاپ مي تواند جلوي انتشار و توزيع کتاب را بگيرد. ارشاد به خيلي از کتاب ها مجوز داده اما در چاپ هاي بعدي اين مجوز را لغو کرده است. براي کتاب 10 جستار داستان نويسي هم همين اتفاق افتاد. اين کتاب دو بار تجديد چاپ شده بود اما براي بار سوم مجوز نگرفت.» او علت لغو مجوز کتابش را نمي داند؛ «وزارت ارشاد علت لغو مجوز را اعلام نکرده و من هم هيچ حرفي نمي توانم بزنم چون اين کتاب در همين دولت چهار بار تجديد چاپ شده است.» سناپور مي گويد سه رمان ديگرش از مدت ها پيش در وزارت ارشاد در انتظار مجوز مانده اند. تيرماه سال گذشته حرف هاي علي رازيني رئيس ديوان عدالت اداري درباره مساله لغو مجوز فيلم ها و کتاب ها بحث هاي مختلفي را به وجود آورد که در نهايت کمکي به تسريع روند صدور مجوز يا کاهش لغو مجوزها نکرد. رازيني گفته بود؛ «اصل بر اين است که وقتي به کسي مجوز داديم، حرف مان را پس نگيريم، زيرا اين امر موجب بي اعتمادي مردم به حکومت مي شود.» او همچنين عنوان کرده بود؛ «بايد براي شخصي که بر اساس مجوز صادره، اقدام به سرمايه گذاري کرده، جبران خسارت شود.» حرف هاي او واکنش هاي سينماگران و ناشران را دربرداشت که وزارت ارشاد به اين واکنش ها پاسخ داد.

مجيد حميدزاده مديرکل پيشين کتاب و کتابخواني وزارت ارشاد که برکنار شد، گفته بود فقط يک درصد کتاب ها براي گرفتن مجوز معطل مي شوند.

صفارهرندي هم توضيح داده بود؛ «وزارت ارشاد اگر چيزي را مجوز داده باشد و بعداً بر حسب ضرورتي که ممکن است پيش بيايد آن مجوز را لغو کرده باشد، حتماً خسارتش را نيز مي پردازد.» سه کتاب در نخستين فصل سال 1388 لغو مجوز شدند تا خاطره ناشران از لغو مجوزها محدود به خاطرات سال گذشته نباشد و به روز شود.